(1741-1801). Zwitsers theoloog en constitutie-theoreticus.
Verwierf wijde publiciteit rondom zijn studies betreffende de menselijke fysionomie en de waarde ervan voor het bepalen van het karakter. Voor het vastleggen van de gelaatstrekken maakte hij gebruik van schaduwbeelden, die hij met de tekenstift op papier omtrok (Schattenrisz). Aldus inspireerde hij tallozen tot het maken van silhouetten, hetzij voor de aardigheid dan wel om hem de vruchten van dit tijdverdrijf toe te zenden ter beoordeling of als studiemateriaal. Het resultaat van een en ander liet Lavater tussen 1775 en 1778 in afleveringen verschijnen onder de titel Physiognomische Fragmente zur Beförderung der Menschenkenntnis und Menschenliebe. Dit werk dat in 1780 ook in een Nederlandse vertaling uitkwam gaf een belangrijke stoot tot de verspreiding van de silhouetteerkunst en indirect ook tot de bevordering van experimenten die ruim een halve eeuw later zouden leiden tot de uitvinding van de fotografie.
