Tsjaad

betekenis & definitie

officiële naam République du Tchad

oppervlakte 1 284 000 km2

inwoners 4 524 000

hoofdstad Ndjamena

staatsvorm republiek

staatshoofd Hissène Habré

reg. leider idem

officiële taal Frans

religies moslems, rooms-katholieken, etnische godsdiensten, protestanten

munteenheid CFA frank

BNP/hoofd US$ 120

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ECA, OAU, GATT, IMF, Wereldbank

Landschap en klimaat

Tsjaad ligt in Midden-Afrika en grenst van het noorden uit resp. aan Libië, Sudan, Centrafrika, Kameroen, Nigeria, Niger. Landschappelijk zijn te onderscheiden: de savannen in het zuiden, het meest vruchtbare deel van het land met de meeste neerslag; het centrale gebied, bedekt met grasachtige vlakten; het noorden, vrijwel uitsluitend

bestaande uit woestijn, de Erg du Djourab, deel uitmakend van de Sahara. Het land is vrij vlak, met als hoogste gebied het Tibestigebergte in het noorden (hoogste punt de Emi Koussi, 3415 m). Het zuiden heeft een tropisch-regenwoudklimaat met een regenperiode van 6 tot 7 maanden, welke neerslag naar het noorden steeds meer afneemt. Belangrijkste rivieren zijn de Chari en de Logone, die beide naar het Tsjaad Meer stromen.

Sociale gegevens

De bevolking is zeer gevarieerd en bestaat uit meer dan 50 stammen en volken. Grootste groep vormen de Sudannegers, onder wie de Sara, in het zuiden, terwijl in het noorden gearabiseerde groepen, onder wie Toeareg-Berbers, rondtrekken. Het zuiden is het dichtstbevolkt; slechts 15% van de inwoners woont in steden. De uitgestrektheid van het land.de 100 verschillende talen en dialecten en gebrek aan onderwijzend personeel zijn oorzaken van het hoge analfabetisme; 85%. Er is een universiteit. De medische voorzieningen zijn slecht.

Economische gegevens

Tsjaad behoort tot de armste landen van Afrika, tot welke situatie de ligging (geen direkte verbinding met zee), het klimaat en de geringe bodemschatten bijdragen. Bijna 90% van de bevolking werkt in de landbouw, waarvan een klein deel beschikbaar is voor handelsgewassen (o.a. katoen). Winbare bodemschatten zijn aardolie, natron, wolfram en uraan. De industrie houdt zich vnl. bezig met katoenverwerking en voedselproduktie, verder o.a. bouwmaterialen. Het wegennet heeft een lengte van 30.000 km, spoorwegen ontbreken.

Geschiedenis

Blijkens vondsten werd Tsjaad al in de Steentijd bewoont. Na het begin van de jaartelling maakte het deel uit van verschillende rijken, waarna de Arabieren het land overheersten en er een grote slavenhandel opzetten. In 1900 verschenen de eerste Franse troepen in het zuiden en in 1910 werd het met Kongo en Gabon verenigd in Afrique Equatoriale Française (AEF). Tsjaad kreeg in 1916 de definitieve grenzen. De status van kolonie werd in 1946 veranderd in overzees gebiedsdeel binnen de Franse Unie, tien jaar later kreeg Tsjaad binnenlands zelfbestuur, in 1958 werd het een autonome republiek binnen de Communauté Française, 11 augustus 1960 werd het geheel zelfstandig. Sindsdien wordt het land geteisterd door interne verdeeldheid tussen het (islamitische) noorden en het (zwarte) zuiden. De strijd tussen de Forces Armées du Nord en de Forces Armées du Peuple hebben al duizenden slachtoffers geëist en een grote stroom vluchtelingen (o.a. naar Kameroen) veroorzaakt.

In deze burgeroorlog behaalde Habré met zijn FAN in 1982 de ovenwinning. Hij werd o.a. erkend door de OAE.