Woordenboek der oudheid

Prof. dr. J. Nuchelmans - Dr. J.H. Brouwers (1976)

Gepubliceerd op 18-06-2025

PESSINUS

betekenis & definitie

(Πεσσινους), phrygische, later galatische stad in Klein-Azië, gelegen op een belangrijk knooppunt van wegen ca. 135 km ten zuidwesten van Ancyra (Ankara) en ca. 60 km ten zuidwesten van Gordium. Pessinus was sinds onheuglijke tijden tot in de 4e eeuw nC het centrum van de kleinaziatische → Cybele-cultus; het ontwikkelde zich al vroeg tot een machtige en zeer rijke priester-staat met een bloeiende jaarmarkt.

De → Galaten, waarvan de Tolistoagii zich in de omgeving van de stad vestigden (ca. 230 vC), schijnen haar betrekkelijk met rust te hebben gelaten; ook de heerschappij van Pergamum over Pessinus duurde slechts kort (228 tot 223 en 183 tot 166). Sinds 166 vC maakte het, met vele privileges, deel uit van het koninkrijk Galatië, sinds 25 vC van de provincie Galatia. Bekend is het romeinse gezantschap dat in 204 vC na raadpleging van de sibyllijnse boeken naar Pessinus gezonden werd en het cultusbeeld van Cybele naar Rome overbracht, waar aldus de eredienst van de Magna Mater geïntroduceerd werd.Belgische opgravingen onder leiding van P. Lambrechts hebben sinds 1967 in het ruïnenveld bij Ballihisar, dat in de laatste eeuwen als steengroeve gebruikt is, veelbelovende resultaten geboekt; aan het licht kwamen de resten van een tempel uit de 1e eeuw nC en van een interessante waterleiding, alsmede typische romeinse graven uit de 3e en 4e eeuw.

Lit. W. Ruge (PRE 19, 1104-1113). - K. Bittel, Beobachtungen in P. (Archäologischer Anzeiger 82, 1967, 142-150). P. Lambrechts, Inscriptions inédites de Pessinonte (Antiquité Classique 37, 1968, 540-550).

Id., Les fouilles de Pessinonte (ib. 38, 1969, 121-146; 41, 1972, 156-173). E. Akurgal, Andern Civilizations and Ruins of Turkey (Istanbul 1970) 277v. [Nuchehnans]

< >