Gepubliceerd op 16-11-2020

Kraagtrap

betekenis & definitie

Chlamydotis undulata1 (Jacquin: Psophia) 1784. Thans zeldzaam geworden vertegenwoordiger uit de familie der Trappen of Trapganzen, die gekenmerkt wordt door een halskraag van wuivende veren, die bij de balts een rol speelt.

De soort komt nog voor in Noordelijk Afrika en Centraal-Azië; hij is eens (in 1850) in N en viermaal in België (1842, 1844, 1845 en 2003) gezien. Bij Schlegel 1858, Albarda 1897, Buekers 1902 en Thijsse 1944 wordt de soort Aziatische Kraagtrap genoemd (bij de N en de laatste1 2 belgische waarnemingen betrof het de aziatische ondersoort macqueenii1). Coomans de Ruiter et al. (1947) noemen ook de naam Mantel-trap, ws. ingegeven door de betekenis van de wetenschappelijke naam: Gr yAa^uc chlamus 'korte ruitermantel'. Gr QTIC, Otis '(Grote) Trap' (bij Aristoteles 384-322 v.Chr).Voor de soort die 1x in N is vastgesteld geldt nu de naam Oostelijke Kraagtrap Chlamydotis macqueenii (J E Gray: Otis) 1832. Wie Mr Macqueen was, is nooit bekend geworden [M&M 1988 p.462]. Voor de andere soort, Chlamydotis undulata, gebruikten Schlegel 1858 (p.406) en Buekers 1902 (p.398) de N naam Afrikaansche Kraagtrap.

ETYMOLOGIE N kraag 'bekleedsel van hals of keel' <mnl crage, craech 'hals, keel, strot'; vgl. een stuk in zijn kraag hebben); fries kraach, krage; D Kragen <mhd krage; zweeds/noors/ deens krage/krave <oudnoords kragi {vgl. deens Prxste-krave '(Bontbek)Plevier', letterlijk 'domineeskraag'; dit beeld, maar dan in het 'fotonegatief', heeft in het N geleid tot de namen Beflijster en Dominé(lijster)}; E gorge, F gorge (o.a. in F Gorgebleue 'Blauwborst' en Rougegorge 'Roodborst') <volksLat *gurga <klassiekLat gurges 'draaikolk, maalstroom, zeediepte, afgrond, veelvraat'; het woord zit in litouws Melyngurkle 'Blauwborst' ←; <idg *gurogh 'keelgat, afgrond' <idg wortel *guer 'verslinden' (>Lat voro; vgl. N insectivoor, carnivoor, omnivoor).

1 Recent, zoals overigens al eerder door Schlegel 1858 (p.405,406), worden undulata (Westelijke Kraagtrap) en macqueenii als soorten onderscheiden [Sangster 1996, DB 18(5): 248254].
2 recent (20 januari 2003) aan de IJzermonding in België waargenomen en gevangen.

< >