(Fr.: acide carboxylique; Du.: Carbonsäure; Eng.: carboxylic acid), organische verbinding die als kenmerkende groep in het bezit is van de carboxylgroep (zie afb.).
In waterig milieu hebben carbonzuren alle min of meer het vermogen het H-atoom van de carboxylgroep als H+-ion af te splitsen, zodat de oplossing (meestal zwak) zure eigenschappen bezit. Dit is te verklaren uit de optredende resonantie in het molecule. Stelt in de formule R─COOH, R een alkylradicaal voor, dan heeft men te maken met de homologe reeks der alkaancarbonzuren, met als leden o.a. mierezuur (R ═ H−), azijnzuur (CH3−), propionzuur (C2H5−), boterzuur (C3H7−), valeriaanzuur (C4H9−).
Voorts kent men o.a. onverzadigde carbonzuren zoals bijv.:
acrylzuur (etheencarbonzuur) H2C ═ CH-COOH;
vetzuren (hogere verzadigde alkaancarbonzuren);
verzadigde alifatische dicarbonzuren zoals bijv.
oxaalzuur COOH─COOH,
malonzuur COOH─CH2 ─COOH,
barnsteenzuur COOH─(CH2)2 ─COOH,
glutaanzuur COOH─(CH2)3 ─COOH,
adipinezuur COOH─(CH2)4 ─COOH;
onverzadigde alifatische dicarbonzuren zoals bijv.
maleïnezuur COOH─CH ═ CH─COOH;
aromatische tricarbonzuren zoals bijv. citroenzuur.
Carbonzuren vertonen enkele kenmerkende reacties: met een base (zoutvorming), reductie (tot aldehyde en alcohol), de vorming van zuuranhydriden en acylhaliden, de reactie met alcohol (estervorming), de vorming van amiden, decarboxylatie (tot hydrocarbon), vorming van ketonen enz.