Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Dipô negôrô

betekenis & definitie

Dipô negôrô, - de hoofdpersoon van den Javaoorlog, geb. 1785, was de zoon van Amangkoe Boewônô III, sultan van Djogjakarta;, en van een vrouw van lagere afkomst. Na den dood zijns vaders en van diens zoon Djarot werd niet N. maar de minderjarige zoon van Djarot tot den troon geroepen, hetgeen groote ontstemming bij D. N. gewekt schijnt te hebben. In zijn jeugd reeds geneigd tot godsdienstige afzondering en overpeinzingen werd de zin tot fanatisme steeds meer in hem wakker, terwijl zijn gevoelens van vijandschap tegen het regeerende vorstenhuis en het Europ. gezag werden versterkt door het zedelooze leven aan het hof, de aanmatigingen van den Rijksbestuurder en de onverschilligheid van het Europ. bestuur voor de lasten van den minderen man.

Toen de Regeering zonder zijn voorkennis in 1825 een weg deed aanleggen te Tegalredjô, waar hij in zijn jeugd zich aan overpeinzingen gewijd had, was de maat vol; een groot aantal Inlanders, waarvan velen hem als den door Allah aangewezen leidsman beschouwden, verzamelde zich om hem; nadat de Resident eerst getracht had, hem vrijwillig naar Djogjakarta te doen gaan, ontkwam D. N. met zijn volgelingen aan een gewapende poging tot gevangenneming, en met die vlucht was het begin gemaakt van den Java-oorlog, die door D. N. en zijn voornaamste aanvoerders Sentot en Kjai Môdjô met afwisselend geluk gevoerd werd, en met zijn gevangenneming in Maart 1830 eindigde. Voor nadere bijzonderheden, zie JAVA-OORLOG; voor een karakterschets van D. N.: C. Poensen, D. N., een geschiedkundige Hamlet-type. (Bijdr. T. L. en V. v. Ned.-Indië 1909).