Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Afgoderij

betekenis & definitie

Afgoderij - de vereering van afgoden d.i. van alles, hetzij macht, persoon, voorwerp, wat in plaats van den waren God wordt gesteld. De samenstelling met afdrukt eene waardeering uit ten aanzien van hetgeen waar en onwaar is. Gewoonlijk wordt de afgod vereenzelvigd met het afgodsbeeld. Vgl. het parellelle woord idololatrie (gr. eidólon: beeld, latreia: vereering) d.i. speciaal beeldenvereering, overdrachtelijk a. in het algemeen, om het even of de godheid al of niet met het beeld wordt vereenzelvigd of daaraan gebonden geacht.

Zie BEELDEN en BEELDENVEREERING. Trouwens voor de zuiver geestelijke godsvereering ligt in de verbinding van godheid en beeld d.i. vorm en stof, reeds iets afgodisch, al staat beeldendienst, waarbij van de godheid zekeren min of meer symbolischen vorm wordt geschapen, boven den groven natuurdienst. In het O. T. heet de afgod ijdelheid, nietigheid (Hebr. aliel), Ps. 96 : 5. In het N.T .is de afgod (Gr. eidólon, beeld) als God niets, terwijl hij met daemon (Gr. daimon) wordt vereenzelvigd (1 Cor. 8 : 4,10 :19 v). In ’t algemeen is voor de Chr. a. de vereering van de goden der heidenen en hunne beelden; voor de Prot. de vereering van engelen, heiligen, relieken, mis, beelden door de R.Kath; voor de moderne Prot. de vereering van J. C. door de orthodoxen enz. — Overdrachtelijk is a. elke overdreven, afgodische liefde: voor een mensch (Jer. 17 : 5, 7), geld (Mammon, Matth. 6 : 24), een eigenwillig denkbeeld, fantasie over God (1 Joh. 5 : 21). Baco onderscheidt (Nov. Org. I, 38) 4 soorten van afgoden: van het volk of den stam; van het hol of den kelder (inbeeldingen als gevolgen van persoonlijke oorzaken); van het marktplein (als gevolgen van den invloed van woorden of frazen); van het theater (als gevolgen van misverstand van wijsgeerige stelsels of redeneeringen).

< >