Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Wittelsbach

betekenis & definitie

Duitse dynastie, afstammend van markgraaf Luitpold (1907), die zich als hertog van Beieren opwierp. Zijn opvolger Arnulf en diens zonen verzetten zich tegen de Duitse koningen, waarop koning Otto I in 937 Arnulfs broer Berthold met Beieren beleende en na diens dood (947) zijn eigen broer Hendrik.

Arnulfs jongste zoon werd paltsgraaf van Beieren en graaf van Scheyern. Zijn nakomelingen vestigden zich op de burcht Wittelsbach (1115) en voerden sinds 1124 die naam. Graaf Otto werd in 1180 (na de val van Hendrik de Leeuw) met het hertogdom Beieren begiftigd, in 1214 werd zijn zoon Lodewijk ook paltsgraaf aan de Rijn. Keizer Lodewijk van Beieren, een Wittelsbach, stond in 1329 de Rijnpalts af aan zijn neven.De keurvorstelijke waardigheid werd in 1356 ( Gouden Bul) aan de Paltslinie toegekend. Na de Westfaalse Vrede van 1648 herkreeg de afgezette Paltslinie haar gebied en keurvorstelijke waardigheid. Een zijtak Pfalz-Zweibrücken regeerde van 1654-1720 in Zweden.

Toen de Beierse Linie in 1777 uitstierf werd het hele Wittelsbach-gebied onder Karel-Theodor van de Palts verenigd. Diens zoon nam in 1806 de koningstitel (Maximiliaan I van Beieren) aan. Lodewijk in werd in 1918 verjaagd.

< >