(VAM), Ned. staatsbedrijf, gevestigd te Amsterdam, gericht op het afvoeren van vaste afvalstoffen voor gemeenten en/ of regio’s en het terugwinnen van nuttige produkten uit dit afval. Het bedrijf werd opgericht in 1929 op initiatief van de minister van Binnenlandse Zaken, teneinde een oplossing te bieden voor de vuilverwijdering uit de gemeente ’s-Gravenhage en het voorzien in de behoefte aan compost op de zandgronden in het noordoosten van het land.
Daartoe werd in Wijster een bedrijf gesticht, waar tot heden compost wordt gemaakt (composteren). Na 1950 gingen ook andere gemeenten van de VAM gebruik maken en in 1955 werd een compostbedrijf in Mierlo gevestigd. Sedert het eind van de jaren zestig nam de totale aanvoer op beide bedrijven toe van rond 200000—1 mln. t per jaar, d.i. ca. 18 % van alle stedelijke afvalstoffen en afkomstig van ca. 2,5 mln. inw. In 1980 hadden 130 gemeenten een vuilafvoercontract met VAM.Het toenemende besef met betrekking tot te verwachten grondstoffenschaarste leidde de VAM als grootste verwerker van huisvuil tot de oprichting in 1975 van de dochteronderneming VAM Recycling BV. In 1976 werd besloten tot het stichten van een eerste huisvuilscheidingsinstallatie op het VAM-terrein te Wijster met een jaarcapaciteit van ten minste 125000 t huisvuil, waarmee op industriële schaal huisvuil kan worden gescheiden in verschillende bruikbare componenten. De installatie werd in 1980 operationeel.
VAM produceert een grote hoeveelheid bodemverbeterende middelen en een reeks van in samenstelling uiteenlopende compostsoorten, mest van dierlijke oorsprong, speciale produkten voor de tuinbouw ter bestrijding van bijzondere uitputting, een assortiment potgronden en veenprodukten, een reeks artikelen als naaldbosgrond, bladaarde, molmmest, boomschors en VAM-Roadtape (asfaltmatten voor fietspaden en oprijlanen).
De inkomsten beliepen in 1978 totaal f 30,9 mln., nl. vergoedingen inzake vuilafvoer f 24,7 mln., opbrengst compost en bijprodukten f 5,5 mln. en diensten voor derden en overige opbrengsten f 0,7 mln. Bij de kosten vormden de vrachten aan NS en derden f8 mln. Het aantal werknemers bedroeg 163 (ultimo 1978). Het gestort aandelenkapitaal (in handen van de staat) beliep f 5,3 mln., het zichtbaar eigen vermogen f 7,9 mln., het totaal werkzaam vermogen f 48 mln.
LITT. Een grondige zaak, 50 jaar VAM 1929—79 (1979).
