Spaans conquistador, *ca. 1511 Trujillo (Estramadura), †1550 Marguarita Eiland (Brazilië). De Orellana nam deel aan de verovering van Peru en was een tijdlang onderbevelhebber onder F.Pizarro.
Vervolgens nam hij deel aan de expeditie van G.Pizarro vanuit Peru naar het oosten (1540); toen de expeditie door vermoeidheid en gebrek aan voedsel vastliep, splitste De Orellana zich met een kleine groep af en ging verder. Deze groep (onder wie de geestelijke G.de Carvajal die een beschrijving van de tocht maakte) voer in 1541–42 in acht maanden voor de eerste maal langs de gehele Amazonerivier stroomafwaarts. In 1549 kreeg De Orellana opdracht de Amazonemonding te koloniseren; deze tocht liep op een mislukking uit.
LITT. G.de Carvajal, Descubrimento del Riodelas Amazonas (1894; herdr. 1944; Eng. uitgave door H.Heaton, The discovery of the Amazon according to the account of Friar Gaspar de Carvajal, 1934); A.Höllriegel, Das Urwaldschiff (1964).
