v./m., de gezamenlijke maatregelen voor de bevordering van de winning en de behandeling van gezonde, zuivere melk.
Hygiënisch gewonnen melk bevat weinig bacteriën, geen of weinig vuil en heeft een aan melk eigen geur en smaak. Dit kan slechts worden bereikt als op het veehoudersbedrijf veel zorg aan de koe, haar omgeving, de melker, de voeding (in verband met geurafwijkingen) en vooral aan het melkgereedschap wordt besteed, terwijl bij een tijdelijk noodzakelijke bewaring op de boerderij voor een doelmatige koeling moet worden gezorgd, b.v. als de melk eens per dag of per twee dagen wordt opgehaald. De hygiënische kwaliteit van bij de fabrieken aangevoerde melk wordt elke 14 dagen éénmaal onderzocht in centraal gevestigde laboratoria, waarvan de uitslag maatgevend is voor de uitbetaling. Het onderzoek heeft betrekking op het kiemgetal (houdbaarheid), reinheid, geur (alleen in de winter), celgehalte, antibiotica (penicilline), oxidatiemiddelen (chloorbleekloog) en ook wel op streptococcen (mastitis), thermoresistente bacteriën en zuurtegraad van het vet. Bij eerste klas melk wordt een toeslag gegeven, terwijl bij derde klas een korting wordt ingehouden. In Nederland staat het kwaliteitsonderzoek onder toezicht van Regionale Organen voor Melkhygiëne, die verenigd zijn in de Stichting Centraal Orgaan voor Melkhygiëne (COM). De kosten van deze kwaliteitscontrole worden door de melkleveranciers zelf gedragen.
In België is de kwaliteitsbepaling toevertrouwd aan vrije of openbare organen onder voorwaarden door de minister van Landbouw gesteld. Er zijn hiertoe negen provinciale comités, die de juridische vorm van vereniging zonder winstoogmerk hebben, erkend en werkend onder toezicht van de Nationale Zuiveldienst, opgericht bij wet van 15.1.1938. De Eetwareninspectie treedt speciaal bij de levering van melk aan de verbruiker op.
