Patrice Emery, Kongolees politicus, *2.7.1925 Onaloea (Sankoeroe-Kasaï), ♱(verm.) febr. 1961 prov. Katanga (Shaba).
Loemoemba werd na zijn middelbare studies klerk te Stanleystad (Kisangani). Hij was sinds 1957 werkzaam in een brouwerij te Leopoldstad (Kinshasa); hij bracht het er tot handelsdirecteur. In 1958 had Loemoemba een belangrijk aandeel in het organiseren van de unitaristische politieke partij Mouvement National Congolais (MNC), waarvan hij president werd. In nov. 1959 werd Loemoemba wegens opruiing tot een half jaar gevangenisstraf veroordeeld, maar vrijgelaten om deel te kunnen nemen aan de Belg.Kongolese Ronde Tafelconferentie te Brussel in jan.-febr. 1960, waarop Loemoemba een belangrijke invloed uitoefende en die tot de onafhankelijkheid van Kongo leidde (30.6.1960). Loemoemba werd, als leider van de grootste partij, de M N C, premier van de eerste Kongolese regering. In de toen volgende periode van ernstige binnenlandse troebelen (zie Zaïre, GESCHIEDENIS) raakte Loemoemba o.a. in conflict met president Kasavoeboe.
Op 14.9.1960 neutraliseerde opperbevelhebber Moboetoe beiden. Toen Loemoemba uit huisarrest poogde te ontsnappen naar zijn bolwerk Stanleystad, werd hij te Port-Francqui (Mboeji-Maji) gearresteerd en tenslotte overgebracht naar Elisabethstad (Lumumbashi) in Katanga, waar hij (onder onopgehelderde omstandigheden) is vermoord. Loemoemba´s betekenis lag m.n. in zijn streven naar de schepping van een gecentraliseerde Kongolese staat. Internationaal ondervond zijn streven de meeste steun bij socialistisch-communistisch georiënteerde landen. In 1966 werd Loemoemba tot nationale held verklaard. Werk: Le Congo, terre d´avenir, est-il menacé? (1961).
Uitgave: La pensée politique de Lumumba, door J.van Lierde (1964).
LITT. L.Lopez Alvarez, Lumumba (1965); T.Kanza, Conflict in the Congo; the rise and fall of Lumumba (1972); G.Heinz en H.Donnay, Lumumba: the last fifty days (1976).
