[Eng., geestendans], een ceremoniële religieuze dans bij Noordamerikaanse Indianen. Deze dans met de daarbij behorende rituelen als trance en visioenen is de belangrijkste ceremonie geworden van een nativistische beweging onder Noordamerikaanse Indianen.
Wovoka, een jonge Paiute-Indiaan uit Nevada, kreeg in 1888 visioenen: de voorouders zouden op aarde terugkeren, het traditionele leven zou hersteld worden en de blanken zouden verdwijnen. De Indianen moesten zich op deze gebeurtenis voorbereiden door middel van ceremoniën, waarvan de ghost dance het belangrijkste onderdeel was. Deze ideeën verbreidden zich zeer snel onder de Prairie-Indianen. Binnen een jaar werd overal in het gebied ten oosten van de Rocky Mountains de ghost dance gehouden. Een algemeen voorkomend verschijnsel daarbij was de hypnotische trance, waarin de dansers visioenen van het komende herstel der oude tijden kregen en contact maakten met de voorouders. De leer van deze beweging was vredelievend, maar de ellende van het leven in de reservaten bracht de SiouxIndianen in Dakota in 1890 ertoe de wapens te grijpen en de reservaten te verlaten.
Zij geloofden dat kledingstukken die voorzien waren van de symbolen van de ghost dance, de zgn. ghost shirts, bescherming boden tegen geweerkogels. Het ingrijpen van het Amerikaanse leger leidde tot de dood van hun leider Sitting Buil en het bloedbad bij Wounded Knee (29.12.1890). De profetische beweging was daarmee beëindigd; de ghost dance zelf komt af en toe nog voor als zuiver sociaal gebeuren.LI TT. J.Mooney, The ghost dance religion (in: 14th Ann. Rep., Bur. Am. Ethn. 1896); D.Brown, Bury my heart at Wounded Knee (1972).
