Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Dresden (oostduitse stad)

betekenis & definitie

Oostduitse stad in het gelijknamige Bezirk (6737 km2,1,9 mln. inw.), aan de Elbe, 506000 inw.

Dresden is een belangrijk handelsen industriecentrum voor papier-, textiel-, transformator-, vliegtuig-, metaalindustrie, chemische en optische nijverheid (Zeiss-Ikon). Bij Dresden in Rossendorf staat een kernreactor. De stad Dresden was tot in het begin van de 20e eeuw overwegend zetel van hofhouding en bestuursinstanties voor Saksen. Het is een centrum van bestuur en cultuur gebleven, met regeringsgebouwen, theaters (Staatskapelle, Staatsoper) en hogescholen. Dresden ligt in een keteldal en wordt door de Elbe verdeeld in Altstadt (op de linkeroever) en Neustadt (op de rechteroever). Na de volledige vernieling door geallieerde bombardementen (1945) zijn de zgn.

Zwinger (1711—22 gebouwd door M.D.Pöppelmann), met de beroemde schilderijenverzameling, de Hofkirche (midden 18e eeuw; Chiaveri), de Kreuzkirche (1764—92), het Schauspielhaus en de Brühlsche Terrasse (1738), het Japans paleis (door Pöppelmann en Longuelune), Taschenbergpalais, Coselpalais, het kasteel (16e eeuw), de opera (1841; Semper) herbouwd. GESCHIEDENIS. Dresden is ontstaan uit een Slavisch vissersdorp. In 1216 ontving het stadsrecht. Vanaf het midden van de 16e eeuw breidde Dresden als Saksische keurvorstelijke residentie zich snel uit; vooral in de rococotijd is Dresden zeer verfraaid. In 1745 werd hier de Vrede van Dresden gesloten (einde Tweede Silezische Oorlog).

Napoleon behaalde op 26/27.8.1813 in de Slag bij Dresden zijn laatste overwinning op de Verbondenen. In de 19e eeuw werd de Saksische hoofdstad door de ontwikkeling van de scheepvaart op de Elbe en spoorwegaanleg een belangrijk verkeerscentrum.

In 1849 brak in Dresden een vergeefse opstand uit om te trachten de rijkswetgeving van Frankfort door te voeren. Het Brits-Amerikaans bombardement op 13/14.2.1945 (tijdens de Tweede Wereldoorlog), terwijl de stad overvol was met Silezische vluchtelingen, overtrof in zijn effect alle overige bombardementen op Duitsland: ca. 60000 doden, vrijwel totale verwoesting van o.a. het oude stadsdeel.

LITT. F.Löffler, Das alte Dresden (5e dr. 1966). FAÏENCE. In 1708 werd in Dresden een faïencemanufactuur gesticht door de alchemist J.F. Böttger. In 1710 kwam de fabriek onder leiding van P.Eggebrecht. In 1784 werd de produktie, die nooit erg omvangrijk was, gestaakt.

LITT. F.Fichtner, Dresdener Fayencen (1937).

< >