m. (-en),
1. het doortrekken, gaan, reizen door; (in het bijzonder) het trekken van een oorlogvoerende partij door neutraal gebied;
2. gelegenheid om door te trekken, te passeren; de doortocht versperren; zich een doortocht banen;
3. opening of weg die een verbinding of uitgang vormt, doorgang: de noordoostelijke doortocht naar Indië.
In de middeleeuwen bestond er een recht van doortocht en werd dit niet als schending van de neutraliteit beschouwd. In het Landoorlogonzijdigheidsverdrag van 1907 werd doortocht verboden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd op 25.6.1941 door Zweden doortocht van een gehele Duitse divisie (op weg van Noorwegen naar Finland) toegestaan. Dit wordt algemeen als schending van zijn neutraliteitsverplichtingen beschouwd. Het is echter wel geoorloofd doortocht van gewonden en zieken die behoren tot de strijdkrachten van een belligerent door neutraal gebied toe te staan. Een staat schendt evenmin zijn neutraliteit door de eenvoudige doorvaart van belligerente oorlogsschepen door zijn territoriale zee toe te laten (art. 10 Zeeoorlogonzijdigheidsverdrag van 1907).
In oorlogstijd mogen oorlogsschepen en prijzen (zie prijsrecht) van een belligerent zich slechts 24 uur ophouden in de territoriale zee van een neutrale staat, tenzij de wetgeving van de neutrale staat anders bepaalt; alleen wegens averij of in geval van zeenood mogen oorlogsschepen de vastgestelde tijdsduur overschrijden. Ingevolge de Regels voor de Luchtoorlog van 1923 is het militaire luchtvaartuigen van een belligerent verboden over het gebied van een neutrale staat te vliegen. Recentelijk is de doortocht van Noordvietnamese strijdkrachten door Laos naar Zuid-Vietnam (langs de zgn. Ho Chi Minh-route) wel gezien als een schending van de Verklaring inzake de neutraliteit van Laos (1962). Blijkens art. 43 van het Handvest der VN is ieder lid verplicht zijn medewerking te verlenen aan doortocht van strijdkrachten van de VN indien dit noodzakelijk is voor de handhaving van de internationale vrede en veiligheid.
LITT. R. Ochsner, Der Transit von Personen und Gütern durch ein neutrales Land im Falle des Landkrieges (1948).
