Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Damasceren

betekenis & definitie

[Damascus, stad] (damasceren, heeft gedamasceerd),

1. vervaardigen van Damascener staal (e): een gedamasceerde kling;
2. (brons en koper) met gegraveerde rechte of cirkelvormige lijnen versieren;
3. goud of zilver inleggen als versiering in metalen voorwerpen (e);
4. het versieren met lofen krullenwerk van een wapenschildgedeelte, meestal in metaalkleuren, maar zonder dat de versiering een eigen kleur heeft (e).

heraldiek. De middeleeuwse wapenschilden van de Scandinavische vorstenhuizen waren altijd gedamasceerd met rode hartvormige of plompebladvormige figuren, waaruit (toen ook deze damascering op gekleurde schildvlakken werd doorgevoerd) in de loop der eeuwen zelfstandige wapenemblemen groeiden, aanvankelijk in de vorm van een schild bezaaid met deze figuren (vgl. ook het Ned. wapen), later in de vorm van nauwkeurig in aantal bepaalde en exact geplaatste emblemen, zoals op het wapen van Denemarken en in de Friese vlag.

metallurgie. Damasceren is een reeds zeer oude bewerking van staal en ijzer, uit Voor-Indië afkomstig, toegepast voor de vervaardiging van sabelklingen en schilden. Het wordt verkregen door het smeden van aaneengewelde stukken staal met hoger en lager koolstofgehalte. Het heeft een merkwaardig gevlamd oppervlak, waarvan de tekening soms na polijsten, soms na etsen met zwakke zuren, duidelijk met het blote oog te zien is. De uit dit staal gesmede wapens zijn beroemd door hun buitengewone hardheid, gepaard aan grote buigzaamheid (Damascener staal).

toegepaste kunst. Damasceren op ijzeren, koperen of bronzen voorwerpen gebeurt door het inleggen van draden edel metaal in aangebrachte groeven. Deze van oorsprong oosterse kunst maakte in Italië tijdens de renaissance veel opgang.

< >