[Fr. brillant], m. (-en),
1. slijpvorm voor edelstenen; bij uitbreiding een in die vorm geslepen diamant;
2. (drukkersterm) letter van drie punten.
In tegenstelling tot roos of rozet, waarvan slechts één zijde met facetten geslepen is, wordt de briljant aan beide kanten met facetten geslepen. Een briljant bestaat uit een laag bovendeel dat eindigt in een plat vlak, de tafel, en een hoger benedendeel dat eindigt in een klein vlakje, collet. De rand waarin boven- en benedendeel aaneenstoten, heet rondist. Van tafel en collet lopen talrijke facetten naar buiten, hellend naar het rondist. Het meest voorkomende briljantslijpsel heeft in het geheel 58 facetten. Er zijn echter ook briljantslijpsels die meer facetten bezitten, zoals de Amerikaanse Magnacut, die er 102 heeft.
Hoewel de diamant ook geslepen wordt als baguette (langwerpig), marquise (bootvormig) of pendeloque (peervormig), wordt de briljant-vorm het meest gebruikt, omdat hij een maximum van kleurspel aan de steen verleent. Hoewel deze slijpvorm ook voor andere kleurloze en lichtgekleurde stenen gebruikt wordt, is de naam eng verbonden aan de diamant, die dan ook in de handel kortweg briljant wordt genoemd. De eerste diamanten die in een briljantvorm, het zgn. Mazarinslijpsel, werden geslepen, stammen uit het midden van de 17e eeuw.
