v., verwantschap door afstamming van dezelfde voorouders.
BIOLOGIE.
Bloedverwantschap impliceert een grotere overeenkomst in het genetisch materiaal bij bloedverwanten, dan tussen willekeurige mensen uit dezelfde bevolkingsgroep: de overeenkomst is in het algemeen het grootst bij verwanten van de eerste graad.
CULTURELE ANTROPOLOGIE.
In de meeste delen van de niet-westerse wereld legt men voor bloedverwantschap niet zulke strikte biologische maatstaven aan, maar werkt men met een meer classificerend verwantschapssysteem, waarin de biologische relaties grotendeels ondergeschikt zijn gemaakt aan de sociale relaties (zie verwantschap). In alle samenlevingen ter wereld bestaan strikte regels, die seksueel verkeer (en huwelijk) tussen bepaalde categorieën van bloedverwanten als incest aanmerken en als zodanig streng verbieden.
RECHT.
De betrekking van bloedverwantschap wordt berekend naar het aantal geboorten. Hierbij telt een erkenning, een wettiging of een adoptie als een geboorte (art. 3 Ned. BW, zie afstamming). Elke geboorte in een afstammingsreeks wordt een graad genoemd. De opvolging van graden maakt een linie. Zij heet rechte linie, indien zij bestaat tussen personen, die de een van de ander afstammen, zijlinie tussen personen, die een gemeenschappelijke stamvader hebben. Men onderscheidt rechte neerdalende en rechte opgaande linie, naarmate men het verband tussen de stamvader en hen, die van hem afstammen, of tussen dezen en de stamvader wil aanduiden.
Ter berekening van de graad van bloedverwantschap tussen twee personen telt men het aantal geboorten, dat nodig geweest is om de verwantschapsbetrekking te doen ontstaan. In de rechte linie staan dus vader en zoon tot elkaar in de eerste graad, grootvader en kleinzoon in de tweede graad. In de zijlinie telt men het aantal geboorten tussen de ene bloedverwant en de naaste gemene stamvader, vermeerderd met dat tussen deze en de andere bloedverwant. Zo staan broers tot elkaar in de tweede, ooms en neven in de derde, volle neven in de vierde graad. Bloedverwantschap heeft belangrijke wettelijke gevolgen. Men denke aan de huwelijksbeletselen, aan de invloed van familie bij huwelijk, voogdij, curatele en wettiging, aan erfrecht, onderhoudsplicht, onbekwaamheid tot het afleggen van getuigenis, belemmeringen in de verkrijging van ambten of betrekkingen.
Bij rechtsuitoefening door bloedverwanten gaat veelal de nadere in graad voor hem, die in verdere graad familie is. De wet onderscheidt o.a. wettige en natuurlijke bloedverwantschap, bloedverwantschap van vaders- en van moederszijde, volle broers en zusters, en die van ‘halven bedde’.
ROOMS-KATHOLIEK KERKRECHT.
Bloedverwantschap wordt hier, steunend op het Germaanse recht, anders berekend dan in het burgerlijk recht. Er zijn nl. zoveel graden in de zijlinie als er geboorten zijn vanaf de gemeenschappelijke stamvader; bij ongelijke linies wordt het aantal geboorten in de langste reeks aangehouden.
Op die wijze zijn broer en zuster bloedverwant in de eerste graad, neef en tante in de tweede graad of in de tweede graad vermengd met de eerste. Volgens het vigerende canonieke recht is bloedverwantschap in de rechte linie altijd, en in de zijlinie tot en met de derde graad (achterneef en achternicht) een ongeldigmakend huwelijksbeletsel, waarin wat de zijlinie betreft kan worden gedispenseerd, behalve broer en zuster. In het nieuwe kerkelijk wetboek, dat thans in voorbereiding is, zal het huwelijksbeletsel waarschijnlijk niet verder gaan dan de tweede graad (neef en nicht).
