John Langshaw, Engels filosoof, *26.3.1911 Lancaster, ♱8.2.1960 Oxford. Hij was een van de leidende figuren in de analytische filosofie.
Bekend werden zijn zaterdagmorgen-‘meetings’, waarin Austin met zijn studenten over wijsgerige problemen in een nieuwe stijl sprak. Hij behoort tot de groep van de filosofen die de dagelijkse taal (ordinary language) bestuderen.Zijn methode bestaat hierin dat hij bij elk wijsgerig probleem eerst een zorgvuldige taalanalyse geeft van de woorden, die voor dit probleem relevant zijn. Daarbij gaat hij j zorgvuldig na in welke verbanden deze woorden wél : en in welke zij niet gebruikt worden en trekt hieruit voor de wijsbegeerte relevante conclusies. Austin heeft meer vertrouwen in de door de gewone man van de straat met zijn nuchter verstand gehanteerde taal dan in de spitsvondigheden van vakfilosofen. Zo bestrijdt hij de theorie van Ayer, dat wij alleen zintuigelijke indrukken en geen werkelijke objecten waarnemen door o.a. een nauwkeurige analyse van het woord ‘werkelijk’ te geven. Austin heeft ook het belangrijke begrip performatieve zinnen geïntroduceerd.
Een performatieve zin bewerkstelligt zelf wat hij zegt, b.v. ‘ik beloof dat te doen’. Deze zin is zelf de erin uitgedrukte belofte. Later heeft Austin deze visie verfijnd uitgewerkt in een theorie van illocutionary akten die met het uitspreken van een zin gepaard gaan: een uitspraak kan iets beloven, constateren, een dank uitdrukken enz. Werken: Philosophical papers (1961), Sense and sensibilia (1962), How to do things with words (1962).
LITT. M.Furberg, Locutionary and illocutionary acts, a main theme in J.L.Austin’s philosophy (1963); G.Nuchelmans, Overzicht van de analyti; sche wijsbegeerte (1974).
