halfwoestijn in het zuidoosten van Ethiopië, in de prov. Harar en Bale.
Het gebied is bevolkt door nomadische groepen van Somali-origine. Tijdens de regering van Menelik ti van Ethiopië aan het eind van de 19e eeuw is het onder Ethiopisch gezag gekomen. Het buurland Somalië maakt nog steeds aanspraak op het gebied vanuit de ‘Grootsomalische’ gedachte dat alle Somali’s in één staat verenigd moeten worden. Na een gewapend conflict tussen Ethiopië en Somalië in 1964 verleende de toenmalige keizer Haile Selassi het gebied een zekere autonomie op het punt van onderwijs, handel en financiën. In 1971 kwamen Haile Selassi en president Siad Barre van Somalië overeen geen geweld te gebruiken in de Ogaden. In 1974 werd de keizer afgezet door het leger.
De nieuwe revolutionaire regering kreeg het bijzonder moeilijk in de strijd tegen verschillende afscheidingsbewegingen. Bij de westerse landen ontstond er grote bezorgdheid over de groeiende invloed van de USSR in Somalië en Ethiopië (de ‘Hoorn van Afrika’). De Somalische regering zag in de zwakte van het Ethiopische bewind een mogelijkheid de Ogaden onder controle te krijgen. Zij steunde daartoe een van de opstandige bewegingen, het Westsomalisch Bevrijdingsfront (WSLF). Cuba kwam echter Ethiopië te hulp. Onder druk van de USSR kwamen in mrt. 1977 in Aden de beide partijen bijeen onder voorzitterschap van de Cubaanse president F.Castro.
Overeenstemming tussen beide landen bleek onmogelijk omdat Mengistoe Haile Mariam, de leider van Ethiopië, ontkende dat er van een territoriaal probleem inzake de Ogaden sprake was. De gevechten namen in hevigheid toe. De WSLF won steeds meer terrein. Op 24.7.1977 gaf de Ethiopische regering toe dat Somalische troepen grote delen van de Ogaden hadden bezet. Somalië ontkende betrokkenheid bij de gevechten, maar de uitvoering van de operaties wees erop dat deze alleen door geregelde troepen konden zijn verricht. In sept. 1977 stagneerde de Somalische opmars.
Teleurgesteld door de steun van de USSR aan Ethiopië brak Somalië in nov. 1977 met de USSR en het zond alle Cubaanse en Russische adviseurs naar huis. Somalië keerde zich voor steun naar het Westen en de behoudende Arabische landen. In jan. 1978 begon een Ethiopisch tegenoffensief, gesteund door Cubaanse eenheden en Russisch materieel. De Somalische troepen werden teruggeslagen en op 14 mrt. werd in een Somalisch communiqué bevestigd dat de terugtrekking van de troepen voltooid was.De USSR verklaarde dat het Ethiopië geholpen had, omdat het niet kon toestaan dat door agressie van Somalië de integriteit van een Afrikaanse staat werd aangetast. De VS weigerden Somalië wapens te leveren en riepen op tot onderhandelingen met alle betrokken partijen. Kenia keerde zich vanaf het begin fel tegen het Somalische streven tot inlijving van de Ogaden, vanwege de aanspraken van Somalië op gebieden in het noorden van Kenia. De Organisatie van Afrikaanse Staten (OAE) keerde zich eveneens tegen Somalië en bevestigde het principe van de onaantastbaarheid van de bestaande grenzen. De vrees van westerse, Arabische en Afrikaanse landen dat de Ethiopische troepen zouden doorstoten tot in Somalië bleek ongegrond.
Litt. J.Bowyer, The Horn of Africa: strategie magnet in the seventies (1974); T.J.Farer, War clouds on the Horn of Africa: a crisis for détente (1976).
