Gepubliceerd op 17-01-2021

Minamataziekte

betekenis & definitie

[<Minamatabaai op het Japanse eiland Kioesjoe], v., ziekteverschijnselen veroorzaakt door kwikvergiftiging.

© De minamataziekte werd veroorzaakt door het eten van vis uit de Minamatabaai met een hoog gehalte aan methylkwik. De hoge kwikgehalten waren te wijten aan kwiklozingen door een aceetaldehydefabriek van het chemisch concern Chisso. Het kwik dat in de modder van de baaibodem terecht kwam, werd door micro-organismen opgenomen en omgezet in methylkwik, dat hoe langer hoe meer geconcentreerd raakte in de achtereenvolgende schakels van de voedselketen (plankton, visjes, grotere vissen). De hoge dagelijkse visconsumptie van de plaatselijke bevolking betekende een opname van 2 mg methylkwik per dag. Aangenomen werd dat 20 ppm in vis al in één maand vergiftigingsverschijnselen kan veroorzaken. Vanaf 1957 was vis dan ook een verboden consumptieartikel. Na jaren procederen is achteraf vast komen te staan dat al ca. 1953 de eerste vergiftigingssymptomen optraden bij dieren (m.n. katten en vogels) en mensen.

Lijders aan de minamataziekte vertonen de volgende symptomen: ataxie (slechte bewegingscoördinatie), beperking van het gezichtsveld, gehoorverlies, spraakstoornissen, bevingen, stijfheid, psychische stoornissen. In totaal leden naar schatting 899 mensen aan deze ziekte (397 werden officieel als slachtoffer aangemerkt), en moesten tenminste 67 sterfgevallen eraan worden toegeschreven. Ook op andere plaatsen in Japan zijn gevallen van de minamataziekte geconstateerd: in 1964 bij de vissersbevolking rondom de Aganorivier (prefectuur Niigata; 149 gevallen, waarvan 6 met dodelijke afloop); hier werd kwik geloosd door een vinylchloridefabriek; in 1973 werden nog enkele ziektegevallen gerapporteerd in Omoeta, niet ver van de Minamatabaai.

< >