Gepubliceerd op 17-01-2021

Haiti

betekenis & definitie

(République d’Haïti), republiek op het westelijk deel van het eiland Hispaniola, begrensd door de Atlantische Oceaan, de Caribische Zee, de Passage du Vent (Windward Passage) en de Dominicaanse Republiek; 27750 km2. Hoofdstad: Port-au-Prince.

BEVOLKING De bevolking van Haiti bedroeg in 1978 ca. 5,5 mln. Het inwonertal neemt vrij snel toe (gemiddelde toename per jaar met 1,7 % gedurende de periode 1970—77) dank zij een geboortenoverschot (geboorten- en sterftecoëfficiënt van resp. 45 en 17 %c). De gemiddelde verwachte levensduur bij de geboorte is 51 jaar. Van de bevolking is 41,2 % jonger dan 15 jaar en slechts 4 % is ouder dan 65 jaar. Kindersterfte en analfabetisme (85 %) blijven zeer hoog.

ECONOMIE Landbouw is de voornaamste activiteit; 70 % van de werkgelegenheid en 65 % van de uitvoerwaarde hebben betrekking op de landbouw. De nadruk ligt op de teelt van koffie, katoenvezel, suikerriet en sisal. Er wordt ook een kleine hoeveelheid bauxiet uitgevoerd. Ondanks een lichte expansie en enige industrialisatie steeg het gemiddelde inkomen nauwelijks boven de $ 200.

POLITIEK Op 22.4.1971 volgde Jean Claude Duvalier (Baby Doc) zijn vader (Papa Doe) op als president voor het leven. Hij begon met het aanbieden van amnestie aan alle ballingen.

De jaren zeventig kenmerkten zich door een voortdurende machtsstrijd tussen de president en zijn groep jonge technocraten, de ‘oude garde’ rond zijn moeder en de groep rond zijn zuster Françoise Dominique en haar man. Dit leidde tot vele wijzigingen in de ministerraad en in de groep naaste medewerkers van de president.

In 1975 en 1977 heerste in Haiti grote hongersnoden, veroorzaakt door een combinatie van droogte, de ontoereikendheid van het vervoer, de verouderde landbouwmethoden, het ongebreidelde kappen en het ontbreken van een irrigatiesysteem.

Aan de mede onder druk van de VS tot stand gekomen voorzichtige liberalisering kwam in 1979 een eind. Buitenlandse diplomaten werden op een bijeenkomst voor de rechten van de mens door de geheime politie afgetuigd. De censuur werd opnieuw ingevoerd en de leiders van nieuw opgerichte partijen werden gearresteerd. Enkele door Amnesty International geadopteerde gevangenen werden geëxecuteerd.

Veel Haitianen probeerden de armoede en de dictatuur van hun land te ontvluchten. In 1980 kwam er een ware uittocht op gang van boeren in vaak nietzeewaardige kleine bootjes, waarin zij probeerden clandestien de Bahamas of Florida binnen te komen. Velen werden met harde hand teruggestuurd. Oorzaak van deze massale vlucht was o.a. de sterke inflatie, veroorzaakt door de in de laatste jaren verveelvoudigde ontwikkelingshulp. Ondanks deze internationale grootscheepse hulp is Haiti nog steeds het armste land van Latijns-Amerika.

LITT. O.E.Moore, Haiti, its stagnant society and shackled economy (1972); J.Luc, Structures économiques et lutte nationale populaire en Haiti (1976); M.Labelle, Idéologie de couleur et classes sociales en Haïti (1978); M.Lundahl, Peasant and poverty; a study of Haiti (1979).