Gepubliceerd op 17-01-2021

General agreement on tariffs and trade

betekenis & definitie

(GATT), internationale overeenkomst tussen een groot aantal landen met als doel een aanzienlijke verlaging van tarieven en andere handelsbarrières.

In 1980 waren 84 landen ondertekenaars van G ATT ; drie zijn provisorisch lid en 30 passen in de praktijk de regels van de GATT toe zonder zelf lid te zijn. Belangrijke handeldrijvende landen die niet deelnemen zijn o.a. de USSR, China en Mexico. Tussen de jaarlijkse bijeenkomst van alle contractpartijen door is het dagelijks bestuur in handen van de Raad van Afgevaardigden, die gewoonlijk acht maal per jaar vergadert. Daarnaast fungeren een permanent secretariaat en verscheidene werkgroepen. Directeur-generaal is Arthur Dunkei (Zwitserland).

De werkzaamheden van de GATT werden sinds het midden van de jaren zeventig vooral geconcentreerd op de zgn. Tokioronde, een plan tot ongeëvenaard ruime tariefbeperkingen waartoe in sept. 1973 in Tokio was besloten, maar waarmee pas in 1975 een feitelijk begin kon worden gemaakt. Omdat in veel landen een diepe economische crisis zichtbaar is geworden, groeide de neiging tot protectionistische maatregelen om de eigen industrie te beschermen, ook al gaat dat ten koste van de handelsvrijheid. In die situatie bleek een topconferentie van westerse mogendheden (Londen 1977) noodzakelijk om de vastgelopen onderhandelingen uit het slop te halen. De besprekingen over de Tokioronde, waarbij ook veel landen zijn betrokken (in totaal 99) die het verdrag niet ondertekend hebben, omvatten een groot aantal tarifaire en non-tarifaire problemen. Het gaat daarbij o.a. om lagere en eenvormigere tarieven, snellere en doorzichtigere douaneformaliteiten, eenvormigere tariefberekeningen, regulering van de staatssubsidies, harmonisering van de technische eisen die aan geïmporteerde produkten worden gesteld enz.

Bovendien wordt veel aandacht besteed aan de positie van de ontwikkelingslanden. In 1978 bleek overeenstemming bereikt over m.n. een aantal non-tarifaire problemen. Over de uitwerking en toepassing van de genoemde overeenkomst werden plannen opgesteld die voor een deel tot diep in de jaren tachtig reiken. Op andere belangrijke gebieden (m.n. de landbouw en de algemene tariefsverlaging op industrieprodukten) kwam nog geen oplossing in zicht.

Litt. R.E.Caves en R.W.Jones, World trade and payments (1973); D.C.Meerburg, De GATT, studies over internationaal economisch recht (2 dln. 1977).

< >