o. (-n), een natuurlijk in het lichaam voorkomend eiwit met hormonale werking, zo genoemd omdat het in het lichaam de werking van opiaten zoals morfine en heroïne kan nabootsen. © Endorfinen worden zowel in de hypofyse als in de hersenen aangetroffen. Deze eiwitten spelen een belangrijke rol bij de regulerende invloed van hormonen op het voorwaardelijk gedrag van een organisme; dit reageren van een organisme op bepaalde prikkels van buiten vormt een essentieel aanpassingsproces voor de bestaansmogelijkheid van elk individu.
De reacties worden vooral door het centrale zenuwstelsel bestuurd. Hormonen spelen bij deze aanpassing een belangrijke regulerende rol. De feitelijk gedragsactieve hormonen zijn de ^neuropeptiden, die in de hersenen o.a. uit de endorfinen worden gevormd. Een belangrijke vertegenwoordiger van de endorfinen is het (J-endorfine. Dit is een splitsingsprodukt van het hormoon lipotropine dat in de hypofyse wordt gevormd en betrokken is bij de mobilisatie van vetten. Het feit dat /3endorfine dezelfde werking heeft als morfine geeft al aan dat het betrokken is bij pijn en ook een rol speelt bij verslaving.
Daarnaast speelt het een rol bij het aanpassingsproces. Dat geldt vooral voor de in de hersenen uit /3-endorfine gevormde afbraakprodukten a-endorfine en y-endorfine. Een verstoring van de stofwisseling van /3-endorfine kan leiden tot een onjuiste interpretatie van gebeurtenissen in de omgeving van het individu, en voorts tot geheugenstoornissen en stoornissen in aandacht, concentratie en motivatie. Afb.p.220.
