Gepubliceerd op 17-01-2021

Antipsychiatrie

betekenis & definitie

v., richting in de psychiatrie, waarvan de voorvechters zich zeer kritisch opstellen tegen de traditionele psychiatrische behandelingsmethoden.

© Als gangmakers van de antipsychiatrie gelden de Schotse psychiater R.D.Laing en de Zuidafrikaanse psychiater D.Cooper. Laing beschouwt de vervreemding-van-zichzelf als het centrale probleem van de huidige mens. Deze vervreemding wordt bewerkt door het structureel sociaal geweld dat door het gezin, de school en de kerk op de opgroeiende mens wordt uitgeoefend, waarbij deze haast onomkoombaar omgekneed wordt tot ordentelijk lid van het establishment, dit uiteraard met gelijktijdige vernietiging van zijn werkelijke vrijheid. De zgn. normale mens verkeert volgens Laing in een toestand van slaap, bewusteloosheid en vervreemding. Uitgesproken ideeën heeft Laing met betrekking tot de behandeling van schizofrene patiënten: de schizofreen is een soort ontdekkingsreiziger door de innerlijke ruimte en tijd. De traditionele therapie remt hem daarin door opsluiting, betutteling, psychofarmaca en andere vormen van onderwerping.

Hij stelt dan dat patiënten die, vrijwillig of niet anders kunnend, zo’n gang door de waanzin heen ondernemen, daardoor als herboren kunnen worden in een geestelijk veel gezonder bestaan, en acht het het beste de patiënten hierbij te helpen. Laing heeft deze ideeën gestalte gegeven door de inrichting in de omgeving van Londen van een aantal households, een soort therapeutische leefgemeenschap, waarin therapeuten en patiënten op in principe gelijke voet met elkaar omgaan, een vorm van interactietherapie die tot het uiterste is doorgevoerd. → communicatie.

LiTT. C.J.B.J. Trimbos, Antipsychiatrie (2e dr. 1978); J.Foudraine, Wie is van hout? (31e dr. 1980)

< >