Beweging die streefde naar de totale onthouding van alcoholhoudende dranken en in Fryslân in de 19e eeuw met succes de strijd tegen het drankmisbruik aanbond.
Vanaf 1900 stond Fryslân bekend als de ‘blauwe' provincie. ‘Blauw' en ‘rood' gingen vaak hand in hand. Bekende Friese propagandisten waren Oebele Stellingwerf en Geert van der Zwaag. Van de laatste was de uitdrukking ‘drinkende arbeiders denken niet, denkende arbeiders drinken niet'. Veruit de grootste organisatie was de Nederlandsche Vereeniging ter afschaffing van alcoholhoudende dranken (NV), die veel aanhang telde in de sociaal-democratische beweging. Belangrijk daarin: de uitgever van de brochures en De blauwe vaan Johannes Kuiken Jzn., Piet van der Meulen en Jan Jansonius. De verwante Jeugdbond voor Onthouding, met een eigen jeugdherberg in Appelscha, was hier belangrijker dan de jeugdorganisatie van de SDAP. De Friese Propaganda Commissie en de talrijke toneel- en zangclubs zorgden voor een omvangrijk Fries getint cultureel leven. Massaal trok men op Hemelvaartsdag (‘blauwe donderdag') naar de provinciale meeting in Leeuwarden. Daarnaast bestonden o.a. de Algemeen Nederlandsche Geheelonthouders Bond (met aanhang onder vrije socialisten), de Orde van Goede Tempelieren en de Christelijke Onthouders Vereeniging.
Zie: Keulen, A. e.a., Blauw boeket (2008); Proost, K.F., Weg en werk(1941); Braaksma, M., De drankstriid yn Fryslân (1934).