Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 09-10-2017

De R.K. kerk O.L. Vrouwe Onbevlekt Ontvangen of Hartebrugkerk in Leiden

betekenis & definitie

De R.K. kerk O.L. Vrouwe Onbevlekt Ontvangen of Hartebrugkerk (Haarlemmerstraat 110) is een forse zaalkerk met ionisch zuilenportiek op rusticasokkel en een toren met lantaarn. Deze neoclassicistische kerk kwam in 1835-'36 tot stand naar ontwerp van Th. Molkenboer. De houten torenlantaarn heeft men in 1892 vernieuwd naar plannen van L. van der Laan. J.H. Tonnaer ontwierp de in 1896-'97 tot stand gekomen koorpartij met sacristie en halfronde apsis. Het opschrift op de kroonlijst en het Alziend Oog in het fronton van het zuilenportiek zijn in 1904 aangebracht. Kerk en toren zijn in 1979-'80 gerestaureerd.

Het interieur heeft een houten cassettetongewelf boven een kroonlijst op net vrij van de muur staande corinthische zuilen. De neogotische polychromering van A. Trautwein (1903) is in 1955 overgewit en recentelijk weer vrijgelegd. Tot de inventaris behoren een preekstoel en zijaltaren (alle 1835), een hoofdaltaar (1897) en een door M. Maarschalkerweerd gebouwd orgel (1877; gerestaureerd 1980). Ook ontworpen door Molkenboer is de voorm. pastorie (Haarlemmerstraat 106) uit 1838 (verbreed rond 1900).