Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Begraafplaatsen in Delft

betekenis & definitie

Begraafplaatsen. In 1827-'29 werd de (oude) Alg. begraafplaats ‘Haagpoort’ (Kalverbos ong.) aangelegd, waarvan de door C.J. de Bruyn Kops met eclectische details ontworpen gepleisterde dienstwoning (Kalverbos 4-6) dateert uit 1863.

De al in 1874 gesloten begraafplaats werd in 1894 omgevormd tot het huidige Kalverbos naar plannen van H.A.C. Poortman. Bewaard bleven enkele grafkelders, waaronder die van K.W. Naundorff († 1845), die beweerde de zoon van de Franse koning Lodewijk XVI te zijn. In 1904 kreeg het graf een hek met het Bourbonwapen. Zijn claim is echter in 2000 onomstotelijk weerlegd.

Andere grafkelders zijn die van majoor H.M.L.J. Van Hangest baron d'Yvoy waarin niet hij maar zijn vrouw M.C. van Foreest († 1836) is begraven -, de familie Maas Geesteranus (1847) en het graf van C.A. de Neve († 1866). De in 1901 ter nagedachtenis van prof. A. Huet geplaatste gedenkbank is ontworpen door A. Le Comte en heeft een bronzen reliëfportret door A.W.M.

Odé. De in 1829 aangelegde R.K. begraafplaats (Kanaalweg 2) kreeg in 1861 een door P.J. Schouten ontworpen baarhuisje. Opmerkelijk is een gietijzeren kruisbeeld met aan de voet de zerk voor mgr. J.T. van Brussel († 1871). Vermeldenswaardig zijn een omheind perk met zustergraven (augustinessen) en de graftekens van prof.

Ch.M. Schols († 1897; ontwerp A. Ballieux), de grafkelder met kruis voor P. Kok († 1875) en het kruis met bronzen portretreliëfs voor H. Swarttouw († 1923).

De Alg. Begraafplaats ‘Jaffa’ (Jaffalaan 10) werd in 1868 als particuliere begraafplaats gesticht en in 1874 door de gemeente aangekocht. C.J. de Bruyn Kops maakte het ontwerp in 1867 en ontwierp in 1869 de gepleisterde directeurswoning met eclectische details (na 1874 dienstwoning). Het in landschapsstijl uitgevoerde oudste gedeelte bevat een rotonde van zerken. Bij een uitbreiding in 1930 verrees een zakelijk-expressionistische aula naar ontwerp van G. Gebben (gerenoveerd en vergroot 1997-'98).

Interessante graftekens zijn die voor L. Cohen Stuart († 1878) de eerste directeur van de Polytechnische School -, de stèle voor E. Hanse († 1872), de bijbelzerk voor C.H. le Clercq († 1875) en de graftekens voor S.M. van der Ven († 1891), de familie Kraus-Uithof (1906; A.W.M. Odé), W.F. van Stuyvesant-Meijen († 1909) en H.W.M. Schouten († 1937), oprichter van glasatelier ‘'t Prinsenhof’. Het oorlogsmonument (1940) is van de hand van G. Keuzenkamp.