Monumenten in Nederland: Zeeland

R. Stenvert en C. Kolman (2003)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Haamstede

betekenis & definitie

Woonhuizen. Een van de oudste huizen van Haamstede is Het Anker (Sluispad 2), dat mogelijk vroeger een sluiswachterwoning is geweest.

De trapgevel van dit diepe huis heeft een muizentandlijst, sierankers en de jaartalankers ‘1617’. Bij een ingrijpende restauratie in 1917-'18 heeft men een aanbouw toegevoegd.

De 17de-eeuwse tuinpoort is afkomstig uit Zierikzee. Het middenganghuis 't Oude Moolhuys (Burghseweg 45) stamt in opzet van 1658 maar heeft een 19de-eeuws aanzien gekregen.

Uit de 18de eeuw dateren enkele dwarse huizen, zoals Weststraat 20 en 24-26. Het 18de-eeuwse brede herenhuis Weststraat 32 heeft een classicistische omlijste ingang en getoogde dakkapellen.

De vensters zijn begin 19de eeuw vernieuwd. Verwant in stijl is het L-vormige huis De Bruynvis (Noordstraat 32) uit circa 1810 met brede lijstgevel en een achteruitbouw met topgevel.

Een afgetopte, gepleisterde tuitgevel met rozetankers bezit het in opzet mogelijk 18de-eeuwse diepe huis Noordstraat 6. Van 1818 dateert het eenvoudige dwarse huisje Zuidstraat 6.

Meer allure heeft het gepleisterde neoclassicistische middenganghuis Weststraat 7 (circa 1870) met sierlijsten langs de bovenlichten van vensters en deur. De wit gepleisterde diepe huizen Zuidstraat 4 (18de eeuw) en Ring 10 (begin 19de eeuw) hebben een ingezwenkte topgevel met kroonlijst en zijn voorzien van een omlijste ingang en een later toegevoegde winkelpui.

Ongepleisterd is het diepe huis Noordstraat 12 (circa 1880) met afgeknotte topgevel en rozetankers.Voorbeelden van eenvoudige neorenaissance woonhuizen uit circa 1910 met gepleisterde banden en sluitstenen zijn Gaudium Naturae (Kloosterweg 16) en Noordstraat 36. Dakerkers boven de ingangspartij hebben Hogezoom 12 en Carpe diem (Hogezoom 19). De rond 1915 opgetrokken huizen Hogezoom 18 en Zandweg 20 vertonen rationele elementen. Aardige recreatiewoningen zijn Breedsteweg 2 (circa 1910) en het houten vakantiehuisje Elzentronk (J.J. Boeysweg 17; circa 1935). De villa De Duinhoek (Vertonsweg 10) werd in 1915-'16 gebouwd in Nieuw Historiserende stijl voor de Leidse hoogleraar biologie L.M.

Janse. In expressionistische stijl uitgevoerd is de villa J.J. Boeijeweg 18 (circa 1935) en in zakelijk-expressionistische stijl de villa Boschlust (Kloosterweg 47; circa 1935).