Monumenten in Nederland: Zeeland

R. Stenvert en C. Kolman (2003)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Winkels in Zierikzee

betekenis & definitie

Winkels. Het rond 1630 gebouwde diepe pand Visstraat 15 heeft een in 17de-eeuwse vormen gereconstrueerde winkelpui met bovenlichtstrook en luiken aan weerszijden van de ingang.

De verdieping toont een ‘melkmeid’-venster onder gekoppelde bogen die rusten op kopjes. Bij het winkelpand De Haan (Appelmarkt 16) wordt de opvallend hoge winkelpui uit circa 1860 geleed door corinthische pilasters.

In 1867 kreeg Havenplein 21-23 een nieuwe, verhoogde lijstgevel met mezzaninovensters en beneden een winkelpui met segmentbogen. In het pand waren een sigarenmagazijn, een tabakskerverij en een koffiebranderij gevestigd.

In de rond 1880 aangebrachte winkelpui van Dam 6 zijn enkele slanke ijzeren zuiltjes opgenomen. Net als bij de twee vorige voorbeelden is de rijke gepleisterde gevel van Dam 18 (circa 1870) voorzien van eclectische details, met op de verdieping vensters met neo-Lodewijk XV-kuifstukken.

Onder de rijke puibalk bevindt zich de toegang tot de oorspronkelijk als apotheek ingerichte winkel. Andere winkels met eclectische details zijn Poststraat 10 (circa 1890) en Poststraat 16 (circa 1900).Het fraaiste winkelpand met kleurig jugendstil-baksteengebruik is Havenplein 3, gebouwd in 1909 voor I. de Broekert. Het oudere pand St.-Domusstraat 2 kreeg rond 1910 een vergelijkbare maar iets soberder gevel. Het brede 18de-eeuwse woonhuis Havenpark 20 voorzag men rond 1910 van een winkelpui in lichtrode verblendsteen.

Bij de uit de dezelfde tijd daterende sobere winkelpui van Poststraat 13-15 is de invloed van de jugendstil herkenbaar aan de gebogen roeden. Karakteristiek is het kleine woon- en winkelpand St.-Domusstraat 57 van 1915 met als opvallende hoekoplossing de zware rationalistische consoles aan weerszijden, waarin de winkeldeur is opgenomen. Een opmerkelijk voorbeeld van art-déco is de betegelde winkelpui van Appelmarkt 10 (circa 1920), waar gezien de decoratie en het opschrift in blauwe en vergulde tegels een winkel voor muziekinstrumenten was gehuisvest.