Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Vollenhove

betekenis & definitie

Woonhuizen. Verspreid over de stad liggen nog 17de- en 18de-eeuwse, veelal diepe eenlaags woonhuizen met hoog opgaande kap.

Langs de Kerkstraat is tussen de panden nog dikwijls een osendrop zichtbaar. Kenmerkend zijn de dwarse eenlaags huizen met schoudergevel, waarvan het vroeg-17de-eeuwse Kerkplein 12 het oudste voorbeeld is.

Op de schouderstukken zijn hier overhoekse pinakels geplaatst.Voorbeelden van schoudergevels met toppilaster zijn: Doelenstraat 1, Kerkstraat 56 (in toppilaster ‘1678’ en in de ankers ‘1664’ gedateerd), Kerkstraat 74 (1678) en Kerkstraat 72 (1686). De schoudergevel Kerkstraat 44 is in 1892 in de oude vormen herbouwd. Het brede woonhuis annex werkplaats Bisschopstraat 74-76, waarvan de geveltop is verdwenen, stamt uit 1654. Het pand Kerkstraat 29 heeft twee gebeeldhouwde oeil-de-boeufs uit omstreeks 1660. Van het dubbele pand Kerkstraat 22 uit 1669 zijn de geveltoppen mogelijk verdwenen bij de samentrekking in het midden van de 18de eeuw. Kerkstraat 14 is een ander voorbeeld van een na samentrekking van twee panden ontstaan huis, waarbij de ingang ter plaatse van de vroegere osendrop is geplaatst.

In 1732 kregen beide panden nieuwe klokgevels. De voordeur heeft een pilasteromlijsting. Een nog rijker voorbeeld van samentrekking van oudere panden is Kerkstraat 39-43. In het midden van de 18de eeuw kregen deze drie panden een nieuwe gevel, waarbij men Kerkstraat 41 voorzag van een weelderige, verhoogde en ingezwenkte halsgevel met rococo-omlijsting. Van de oude 19de-eeuwse visserswoningen is, op Haven 1-3 (omstreeks 1890) na, weinig bewaard gebleven. Een vroeg voorbeeld van sociale woningbouw zijn de arbeiderswoningen Bentstraat 14-28 uit omstreeks 1910. Het dubbele herenhuis Bisschopstraat 56-56a stamt uit omstreeks 1915 en vertoont jugendstilinvloeden.

< >