Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Losser

betekenis & definitie

Woonhuizen. In het dorp staat een aantal boerderijachtige dorpshuizen of akkerburgerwoningen, veelal gebouwd na de dorpsbrand van 1665 en in latere tijd verbouwd.

Het Teylershuis (Teylersstraat 4) is een langgerekt eenlaags dorpshuis met hoog zadeldak en aan de achterzijde een onderkelderde zaal. Het is in 1672 in opdracht van Derk Froen gebouwd en in 1778 door de familie Teylers aan de straatzijde uitgebreid.

Het pand heeft een houten voorschot en een getoogde inrijpoort met sluitsteen voorzien van chronogram (1672). Het Froonshuis (Raadhuisplein 6) is waarschijnlijk aan het eind van de 17de eeuw gebouwd en omstreeks 1800 in de huidige vorm verbouwd.

Het driebeukige hallenhuis is in de lengte door midden gedeeld in twee apart bewoonde delen, maar er is ook een gemeenschappelijke deel. Ook het Aleida Leurinkhuis (Raadhuisplein 4) uit omstreeks 1800 heeft een dergelijke indeling.

Het naar de Roberinkstraat gewende bedrijfsgedeelte is in 1955 door J. Jans verbouwd tot consistorie.

Vergelijkbare dorpshuizen zijn het Heininkshuis (Martinusplein 4), dat omstreeks 1830 werd vergroot, en het Bonkenhuis (Martinusplein 8) uit de eerste helft van de 19de eeuw, met als draagconstructie een combinatie van een dekbalk- en een ankerbalkgebint. Torenstraat 2 is een breed eenlaags pand met mansardedak in eclectische stijl, met aangebouwd bedrijfsgedeelte uit 1892-'93, gebouwd in opdracht van de familie Osse.

Uit omstreeks 1900 dateren Gronausestraat 249, een klein dorpshuis met zadeldak, en Teylersstraat 15-17, een eenlaags woon- en winkelpand met mansardedak. De arts L. de Bruyn liet in 1934-'35 de eenlaags villa Gronausestraat 72 bouwen naar ontwerp van Joh.H.

Sluijmer met steil rieten dak en expressionistische vormen.