Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het voorm. Landshuis in Deventer

betekenis & definitie

Het voorm. Landshuis (Grote Kerkhof 2) is een diep pand met een rijke laat-maniëristische voorgevel, gebouwd in 1632 voor het huis ‘Brunenberg’. Dit huis werd voor het eerst genoemd in 1354 en in 1364 door de stad gekocht als stadswijnhuis.

In 1631 werd besloten om het gebouw te bestemmen tot zetel van de Gedeputeerde Staten van Overijssel. Bij de verbouwing waren stadstimmerman Marten Luloffs en stadsmetselaar Melchior Smit betrokken.

De weelderige pronkgevel uit 1632 beslaat ook de tussen de Brunenberg en het stadhuis gelegen gang waartoe het rechter poortje toegang geeft. De gedrongen composiete orde van de rijk bewerkte ingangspoort met postament en manchetten wijst op het gebruik van het ordeboek van Wendel Dietterlin uit 1598.

De kwabmotieven in de zwikken en de vormgeving van het stadswapen boven de ingang zijn karakteristiek voor het late maniërisme. In 1770 zijn de vensters gewijzigd en in 1839 werd het gebouw ingericht tot stedelijk gymnasium.

In 1871 volgde een verbouwing tot politiebureau met bovenwoning voor de commissaris. Bij de restauratie in 1927-'28 naar plannen van W.

Uytenhoudt zijn de kruisvensters weer aangebracht. Nadat de politie het gebouw in 1976 verliet, volgde een nieuwe restauratie en werd het bij het naastgelegen stadhuis getrokken.

Binnen heeft het onderkelderde pand in de vestibule drie gegroefde zandstenen pijlers in laatgotische, mogelijk 15de-eeuwse vormen behorend tot het huis de Brunenberg.

< >