Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Woudrichem

betekenis & definitie

Woonhuizen. Aan de Hoogstraat staan diverse huizen die omstreeks 1600 zijn herbouwd na de verwoestingen in 1573 en 1574.

In de loop van de tijd werden de topgevels vaak vervangen door lijstgevels en wijzigde men vaak ook de pui.Gevelstenen met figuratieve afbeeldingen komen nog veel voor; hieraan danken diverse huizen hun naam. Verschillende maniëristische gevels zijn van het zogenoemde ‘Dordtse type’, zoals In den Gulden Engel (Hoogstraat 10-12) uit 1593, Hoogstraat 20 uit omstreeks 1600, In den Salamander (Hoogstraat 14-16) uit 1606 met nieuwe topgevels uit 1956- en Hoogstraat 9 uit 1615. Verwante maniëristische gevels, met uitgekraagde korfbogen boven de vensters maar zonder uitgekraagd muurwerk boven deze bogen, hebben In den Vergulden Helm (Hoogstraat 4) uit 1601, Hoogstraat 5 uit 1608 en De Arend (Hoogstraat 7) uit dezelfde tijd. De Veste (Hoogstraat 27) is een breed 17de-eeuws pand, waarvan het rechter deel nog vensters met korfbogen heeft. Het linkerdeel is in de 18de eeuw veranderd.

Het aantal 18de-eeuwse gevels is geringer. Kerkstraat 25-27 is een breed herenhuis met schilddak uit 1775. Het bijbehorende gepleisterde koetshuis Vissersdijk 6 is in oorsprong ook 18de-eeuws. Hoogstraat 40 is een 18de-eeuws huis met schilddak en classicistische lijstgevel met geblokte pilasters. Kerkstraat 22 bezit een, later gepleisterde, lijstgevel uit de 18de eeuw. Kerkstraat 30 is een blokvormig herenhuis uit het begin van de 19de eeuw, met twee zadeldaken die aan de voorzijde een dakschild hebben.

Uit dezelfde tijd dateert Hoogstraat 36, een pand met schilddak en gebosseerde voorgevel met pilasters. Het huis Hoogstraat 38 stamt uit 1834 en heeft een empire-deuromlijsting en schuifvensters. De stadspomp (Hoogstraat ong.) is een vierkante hardstenen pomp uit omstreeks 1800.