Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Boxmeer

betekenis & definitie

Woonhuizen. Langs de Steenstraat, Van Sasse van Ysseltstraat, Het Zand en Veerstraat resteert een aantal oudere huizen.

Het onderkelderde eenlaagshuis De Spieker (Sasse van Ysseltstraat 33) kan een 17de-eeuwse kern hebben, evenals Van Sasse van Ysseltstraat 11-13. Het verdiepingshuis Steenstraat 88 dateert uit 1669, maar heeft vensters uit circa 1840. Steenstraat 56 heeft een gevel met ingezwenkte top en fronton uit omstreeks 1890, maar de kern van het huis is mogelijk 17de-eeuws. Nabij het kasteel en de oude veerplaats over de Maas staat een dwarshuis Veerstraat 34 uit 1632; het naastgelegen pand Veerstraat 36a, met hekpalen en kettingen, kan in opzet 18de-eeuws zijn. Naast de ingang tot het kasteelterrein staat het pand Veerstraat 45-47 met aan voor- en achterzijde een in- en uitgezwenkte geveltop uit de eerste helft van de 18de eeuw. Ook Steenstraat 26 en 32 hebben een voorgevel met in- en uitgezwenkte top, maar hun buitenbepleistering is 19de-eeuws. Het deftige herenhuis Zandhuis ('t Zand 17) heeft een middentravee versierd met festoenen, een portretbuste in reliëf en wordt bekroond door een dakkapel met fronton en voluten in eenzelfde Lodewijk XVI-stijl als het uit 1782 daterende gedeelte van het kasteel.

Uit omstreeks 1840 stamt het pand Steenstraat 1. De stadsboerderij Steenstraat 8, met blokbepleistering en poort naar achtererf, werd omstreeks 1890 gebouwd of verbouwd. Het in dezelfde tijd gebouwde herenhuis Steenstraat 3 heeft waarschijnlijk als doktershuis dienst gedaan.

Stationsweg 20 is een woonhuis met bedrijfsgebouw uit omstreeks 1890, met neogotische details. Het is een van de eerste panden die dicht bij het station werden gebouwd. Het neoclassicistische herenhuis 't Zand 8, waarvoor een kruisbeeld geplaatst is, stamt uit ongeveer 1895. De voorm. burgemeesterwoning Spoorstraat 7 uit 1907 is gebouwd in chaletstijl. Een jugendstil-detaillering hebben onder meer Grotestraat 24 en 32. Expressionistische details zijn te vinden bij het vrijstaande woonhuis Mia Domo (Grotestraat 1) uit omstreeks 1925.

Meer traditioneel van vormgeving is het pand Sambeekseweg 2. Bij de wederopbouwwoningen langs het Zandpaadje is teruggegrepen op traditionele vormen met inen uitgezwenkte gevels.