Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Industriegebouwen in Helmond

betekenis & definitie

Industriegebouwen. Van de eens belangrijke textiel- en metaalindustrie langs de Zuid-Willemsvaart resteren nog enkele gebouwcomplexen.

Het voorm. fabriekspand annex pakhuis Kanaaldijk N.W. 49 werd in 1840 gebouwd in opdracht van J.A. Bots; het heeft drie verdiepingen en aan de kopse kanten in- en uitgezwenkte gevels. In 1847 werd het pand opgenomen in de katoenfabriek van J.A. Raymakers & Co. en vanaf 1862 was het in gebruik als blauwververij. Van de ernaast gelegen fabriek van firma Raymakers (opgericht in 1730) resteren nog het hoofdkantoor (Kanaaldijk N.W. 61) uit 1926, gebouwd naar plannen van S.L.A. Orie, en, eveneens van zijn hand, de daarachter gelegen fabriekshal uit 1951-'52 met watertoren uit 1948 in betonskeletbouw. De toren is voorzien van een straatklok en een Phoenix-beeld.

Aan de oostzijde van de vaart ligt nog het fabriekscomplex van de in 1843 opgerichte katoendrukkerij P.A. Sutorius en Co. met als vennoot P. Fentener van Vlissingen. Vanaf 1916 werd dit de N.V.P. Fentener van Vlissingen en Co., kortweg Vlisco (Binnen Parallelweg 27). Interessant is de oude watertoren uit 1884, naar ontwerp van Th.

Roijakkers, maar vooral het drielaags fabrieksgebouw langs de vaart, een vroeg voorbeeld van betonskeletbouw uit 1911 naar plannen van A. Beltman. Het oudste deel van de voorm. cacaofabriek van de Kon. Ned. Cacaofabriek N.V. Helm (Kanaaldijk Z.O. 116-120) dateert uit 1894 en is ontworpen door J.W. van der Putten. De uitbreidingen in zuidelijke richting dateren respectievelijk uit 1906 en 1920.