Het Mauritshuis of Gouvernementshuis (Hofstraat 1) werd in 1623-'25 gebouwd als verblijf voor prins Maurits. Na zijn dood in 1625 diende het huis tot 1795 als ambtswoning voor de gouverneur van Willemstad en vervolgens heeft het nog diverse bestemmingen gehad.
Het gebouw dankt zijn huidige aanzien grotendeels aan een ingrijpende reconstructie in 1968-'73. Van 1973 tot en met 1996 diende het als stadhuis van Willemstad.
Het tweebeukige dwarse gebouw heeft zadeldaken tussen trapgevels; de achterste beuk, die in 1823 nagenoeg geheel was afgebroken, werd in stijl met het voorste gedeelte nieuw opgetrokken. De topgevels, kruiskozijnen en dakkapellen zijn alle nieuw aangebracht. De maniëristische voorgevel wordt op de begane grond geleed door gekoppelde pilasters en heeft korfbogen boven de vensters; op de verdieping zijn de pilasters gereconstrueerd. De verdiepingsvensters hebben tudorbogen met cartouche-ornamenten in de boogtrommels. De natuurstenen ingangsomlijsting heeft dorische zuilen op postamenten, een (later in een lichtopening veranderde) cartouche en een gebroken fronton in laat-maniëristische vormen. Achter het hoofdgebouw, en met een gang daarmee verbonden, staat een kleiner gebouw met trapgevels.
Dit oorspronkelijk als ‘zomerkamer’ bedoelde bouwdeel werd herbouwd bij de restauratie. Op het terrein staat verder nog een uit 1866 daterend, langgerekt bijgebouw, dat werd opgetrokken als affuitenloods en opslagplaats voor artilleriemateriaal.
