Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 13-07-2017

De R.K. St.-Willibrorduskerk in Deurne

betekenis & definitie

De R.K. St.-Willibrorduskerk (Markt 9) is een gotische kruisbasiliek met vijfzijdig gesloten koor en een steunbeerloze westtoren met ingesnoerde naaldspits.

Op de plaats van een romaanse tufstenen voorgangster verrees omstreeks 1400 een gotische kerk met toren. Hieraan werden omstreeks 1460 een nieuw koor en een transept toegevoegd. Na een torenbrand in 1737 werd een lagere spits gebouwd. In 1881-'82 voerde men een ingrijpende restauratie en vergroting uit naar plannen van P.J.H. Cuypers. Van het oude schip bleven enkel de kolommen en scheibogen met aansluitend muurwerk bewaard. De zijbeuken werden langs de toren doorgetrokken en aan weerszijden torenvormig verhoogd. Bij een restauratie in 1962-'66 kregen deze zijtorens een lagere en soberder bekroning, waardoor de indruk van een westwerk is ontstaan. Koor en transept hebben ster- en netgewelven op gebeeldhouwde kraagstenen. Het gewelf in de noorderdwarsarm dateert uit 1881. Van de interieurbeschildering door Th. Hermsen uit omstreeks 1903 werd bij de laatste restauratie alleen die in het koor gehandhaafd. Het neogotische hoofdaltaar heeft moderne schilderingen door H. Wiegersma.

Rondom een deel van de kerk bevindt zich een kerkhofmuur met poorten uit 1924, naar ontwerp van J. Stuyt. De pastorie (Kerkstraat 17) werd in 1852 gebouwd in neoclassicistische stijl en heeft een dakruiter en een ingang met ionische pilasters en fraaie kussendeur.