Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Dongen

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Kerkstraat 2) is een laat-gotische kruiskerk met een eenvoudige toren, een driebeukig, in ruïneuze staat verkerend schip en een driezijdig gesloten koor.

De kerk werd gebouwd ter plaatse van een waarschijnlijk 13de-eeuwse, eenbeukige kerk met ronde koorsluiting, waarvan de funderingsresten in 1985 zijn aangetroffen. Het koor werd waarschijnlijk in het midden van de 15de eeuw voltooid. Bij een verbouwing van het schip in 1640-'44 trok men de muren van de zijbeuken hoger op, zodat een pseudo-basilicaal schip ontstond. De protestantse gemeenschap, die in deze tijd de beschikking over de kerk kreeg, was te klein om het gebouw op de lange duur te kunnen onderhouden. Na eeuwen van verwaarlozing stortte in 1928 het schipdak in. Sindsdien zijn alleen het koor en het dwarspand nog in gebruik. In de kerk bevinden zich onder meer een grafsteen uit omstreeks 1560 voor pastoor Dierik Willemszoon van Engelen, een eenvoudige zeskante preekstoel uit 1646, gemaakt door Adriaen Damisse, en twee laat-17de-eeuwse tekstborden.