Gepubliceerd op 10-10-2017

De R.K. St.-Martinuskerk in Holtum

betekenis & definitie

De R.K. St.-Martinuskerk (Martinusstraat 3) is een driebeukige basilicale kerk met een rond gesloten koor en een mergelstenen toren van vijf geledingen en een spits met frontalen. De in oorsprong 13de-eeuwse toren werd in 1887 met twee geledingen verhoogd en voorzien van de huidige spits. In de toren hangt een door Frans en Jacob van Trier gegoten klok (1646). Het huidige middenschip en koor, voorzien van terracotta boogfriezen en siermetselwerk, kwam in 1887-'88 tot stand naar ontwerp van Joh. Kayser ter vervanging van de oude romaanse kerk. In 1936 zijn naar plannen van J.E. Schoenmaeckers de zijbeuken en de sacristie toegevoegd. Bij die verbouwing heeft men ook het schip ten koste van het koor met een travee verlengd en het tongewelf vervangen door een lager gewelf. De oorlogsschade uit 1944 is na de oorlog hersteld. De kerk is in 1985-'86 gerestaureerd. Inwendig bevinden zich rond de apsis schilderingen uit 1901 van Vossen en Verkooijen (gerestaureerd 1979). Tot de inventaris behoren een houten Annatrits (eind 15de eeuw), een rijke zeszijdige houten preekstoel op zandstenen voet (1888), een door Joh. Kayser ontworpen hoofdaltaar met vleugels (1888) en een door de Gebr. Dehin vervaardigde geelkoperen communiebank (1896; 1937 uitgebreid). Verder zijn er enkele hardstenen grafzerken, waaronder die van Anna Vos († vóór 1571) en Margaretha Vos van Holtum († 1579), een grafzerk uit 1643 met het alliantiewapen Bentinck-Weix en enkele 17de- en 18de-eeuwse grafzerken van de familie Van Westrum.

Op het ommuurde kerkhof staat een baarhuis uit 1901, ontworpen door Joh. Kayser. Tegen de kerk zijn enkele grafzerken geplaatst, aan de zuidzijde van P.P. van Gorkum († 1882) en jkvr. Eugenia C.A. Kerens van Wolfrath († 1904) en aan de noordzijde een grote, sterk afgesleten grafzerk van Theodorus heer van Westrum in Holtum en Alfens († 1658).

De pastorie (Kloosterstraat 19) is een wit gepleisterd herenhuis met mergelstenen ingangsomlijsting, oorspronkelijk gebouwd in 1784-'85 en verbouwd in 1890-'93. Het huidige aanzicht kreeg het huis bij de restauratie in 1953-'54.