Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Kasteel Doornenburg in Doornenburg

betekenis & definitie

(Kerkstraat 35) is een omgrachte middeleeuwse burcht. De hoofdburcht ontwikkelde zich uit een verdedigbare 14de-eeuwse zaaltoren met ommuurd voorplein.

In de 15de en 16de eeuw is dit voorplein dat de zuidelijke helft van de huidige burcht vormde in twee fases volgebouwd.De omgrachte en ommuurde voorburcht met arkeltorentjes dateert uit de 15de eeuw en is de grootste van Nederland. Aan de binnenzijde van de ommuring is een deel van de weergang zichtbaar. Aan de noordzijde bevindt zich een overwelfde poortdoorgang geflankeerd door ronde torens met kantelen. De als rondeel halfrond uitgebouwde Langeracktoren aan de oostzijde is later verhoogd. In de zuidwesthoek staat de 16de-eeuwse, driezijdig gesloten slotkapel. De dienstgebouwen en kasteelboerderij aan de westzijde dateren uit de 17de en 18de eeuw, maar de kasteelboerderij die nog steeds als zodanig functioneert heeft nu een 19de-eeuws uiterlijk.

In de dienstgebouwen bevindt zich een schouw uit circa 1660, afkomstig uit de hoofdburcht. Het in de 19de en begin 20ste eeuw zeer vervallen kasteel werd in 1937-'41 naar plannen van H. van Heeswijk gerestaureerd naar de middeleeuwse situatie. In 1945 werd de hoofdburcht echter geheel en de voorburcht grotendeels verwoest. Alleen de slotkapel bleef nagenoeg gespaard en is dus nu het meest oorspronkelijk gedeelte van de burcht. In 1947-'51 is de voorburcht gerestaureerd onder leiding van M.J.J. van Beveren. De hoofdburcht heeft men in 1955-'64 herbouwd.