Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het kazernecomplex Ede West in Ede

betekenis & definitie

(Nieuwe Kazernelaan 2) bestaat uit een groot aantal militaire gebouwen, die vanaf 1906 in gebruik zijn genomen. Van belang zijn de twee in 1904-'06 gebouwde infanteriekazerzes langs de Klinkenbergerweg; aan de noordzijde de Mauritskazerne en aan de zuidzijde de Johan Willem Frisokazerne.

Deze in neorenaissance-vormen uitgevoerde bataljonskazernes, met langgerekte voorgevel en drielaags middenpartij, hebben aan de achterzijde vier dwarsvleugels, met tussen de middelste dwarsvleugels een manege-gebouw. Ten noorden van deze kazernes staan twee in 1907-'08 gebouwde artilleriekazernes; aan de noordwestkant de Arthur Koolkazerne en aan de noordoostzijde de Van Essenkazerne. Deze met chaletelementen en rationalistische details opgetrokken kazernes hebben een H-vormige plattegrond met eenlaags middendeel, geflankeerd door een tussenstuk verbonden met haakse tweelaagse vleugels. De vier genoemde kazernes zijn vermoedelijk ontworpen door Van Stolk, ‘Kapitein Eerstaanwezend ingenieur’ te Arnhem. De huidige marechausseekazerne (Kazernelaan 37c) werd in 1907-'08 gebouwd als ‘bureelgebouw’ voor het ‘Kazernement voor bereden wapens’ en vertoont chalet-elementen. Tussen de artilleriekazernes verrees in 1936 de P.L. Bergansiuskazerne, een U-vormig traditionalistisch gebouw, vermoedelijk naar plannen van E. van der Staay. Nabij de kazernes staat een aantal dienstwoningen, waaronder de officierswoningen Berkenlaan 2-20 (circa 1906) met neorenaissance-details en de voor gehuwde militairen gebouwde dubbele woningen Klinkenbergerweg 60-68 en 63-69 (1907-'08).