Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Beetsterzwaag

betekenis & definitie

Woonhuizen. Het mogelijk oudste woonhuis van het dorp is het sobere, diepe huis Hoofdstraat 70, dat uit 1754 zou dateren.

Karakteristiek zijn de grote deftige herenhuizen met een sober neoclassicistisch karakter. Een goed voorbeeld hiervan is het Andreaehûs (Hoofdstraat 84), gebouwd in 1835 in opdracht van notaris Arnold Andreae en Geeske Fockema.

De notariskoepel in de tuin werd rond 1870 gebouwd voor hun zoon S.J. Fockema Andreae.

Een ander goed voorbeeld is het herenhuis Hoofdstraat 62. Na de aankoop als eenlaags woonhuis in 1868 liet R. baron van Harinxma thoe Slooten het huis verhogen naar plannen van H.R.

Stoett. Hij ontwierp in 1870 ook het naastgelegen koetshuis (Hoofdstraat 60).

Het herenhuis Bordena (Hoofdstraat 31) werd in 1868 gebouwd voor dokter J. Lunsingh Tonckens.

Dit huis met gepleisterde hoeklisenen en eclectische vensteromlijstingen werd in 1895 tot pastorie bestemd en in 1981 verbouwd.

Het smalle gepleisterde Eysingahûs (Hoofdstraat 46) kreeg in 1870 in opdracht van T.M.

Lycklama à Nijeholt zijn huidige aanzien met eclectische details naar plannen van K.J. Prakken.

In 1877 verving men het oostelijke deel van het oorspronkelijk bredere huis door een eclectisch eenlaags huis met koetshuis. Van de eenlaags huizen heeft het oorspronkelijk dubbele, dwarse woonhuis Hoofdstraat 30 een mogelijk 18de-eeuwse oorsprong.

De voorm. pastorie Hoofdstraat 8 zal begin 19de eeuw zijn gebouwd. Andere voorbeelden van eenlaags panden zijn Hoofdstraat 44 en de winkel Hoofdstraat 76, beide uit circa 1870.Jugendstil-details heeft het in kalkzandsteen opgetrokken huis Hoofdstraat 75 (circa 1905) en jugendstil-tegeltableaus gemaakt door de firma Van Hulst heeft Hoofdstraat 34 (1908), een bakkerij met winkel naar plannen van L. de Goed. Een mooi voorbeeld van een klein, met riet gedekt, landhuis in expressionistische stijl is De Zandhoeve (Hoofdstraat 89), gebouwd in 1929-'30 naar ontwerp van S.A. Veenstra voor burgemeester Jac. Bleeker. In 1961 is het huis verbouwd en uitgebreid.

< >