Klokkenlexicon

Jaap Zeeman (2011)

Gepubliceerd op 27-06-2017

Barentsz-klok

betekenis & definitie

Een 16de-eeuwse gewichtuurwerk dat door Willem Barentsz in 1596 werd meegenomen op een expeditie per schip via een route benoorden Europa en Azië naar China. Mogelijk als geschenk of als uurwerk voor een eventueel te stichten handelspost. Barentsz strandde op Nova Zembla, de bemanning bouwde op het eiland een houten huis (‘het Behouden Huys’) en overwinterde aldaar. Het volgend jaar verliet de bemanning per sloep het eiland en arriveerde op 1 november 1597 in Amsterdam. Het uurwerk en verschillende andere gebruiksvoorwerpen waren op het eiland achtergebleven en deze werden in 1871 ontdekt door een Noorse walvisjager. Het uurwerk kwam vervolgens in het bezit van het Rijksmuseum te Amsterdam.

In 1996 heeft C.J. Wijnberg een werkende kopie van dit uurwerk gemaakt en hij heeft hiervan een verslag geschreven dat in boekvorm onder de titel: Het uurwerk van de Barentsz-expeditie 1596 is verschenen.