1° Laurentius, Jezuïet, laatste generaal vóór de opheffing der Orde. * 2 Aug. 1703 te Florence, † 24 Nov. 1775 te Rome. In 1758 tot generaal gekozen.
Bij de opheffing der Orde werd hij in 1773, tijdens den loop van het door den paus bevolen proces, geïnterneerd in den Engelenburg, waar hij tot zijn dood bleef. Lit.: Sommervogel, Bibl. de la Comp. de Jésus (VI); Carayon, Le Père R. et la suppression de la Comp. de Jésus (1869); De Jonge, De Orde der Jezuïeten (II 1929).
v. Hoeck.
2° Matteo, Jezuïet, astronoom en missionaris. * 1553 te Macerata, † 1610 te Peking. R. vertrok in 1582 als missionaris naar China. Hij zocht den steun en de sympathie te winnen van den keizer en den geleerdenstand door het beoefenen van Europ. wetenschappen, vnl. de wis- en sterrenkunde, die er in hoog aanzien stonden. Hij nam zelf de levenswijze van een Chin. geleerde en mandarijn aan (onder den naam Li-ma-to),verdiepte zich in de leer van Confucius en de Chin. cultuur, en schikte zich ook in een aantal gebruiken (beweening der dooden, voorvadercultus, burgerlijken eeredienst van Confucius). Verder behield hij de gebruikelijke Godsnamen en modificeerde de kerkelijke geboden, alles echter met een uitgesproken voorloopig karakter: om de Chin. ziel niet van den Christus af te stooten. Zijn opvolgers Schall en Verbiest hebben de vruchten van zijn pionierswerk geplukt. Aan den lateren ➝ aanpassingsstrijd heeft de afgunst groote schuld; de goede bedoelingen en de groote geestesgaven van R. zijn boven allen twijfel verheven.
Lit.: Bernard, L’apport scientifique de M. R. à la Chine (Zikawei 1935).
A. Mulders.
3° Scipione, Jansenistisch gezind bisschop. * 9 Jan. 1741 te Florence, † 27 Jan. 1810 te Rignano bij Florence. Sedert 1780 bisschop van Pistoja. Hij was geheel doortrokken van Jansenistische en Josephistische denkbeelden, en beheerde, gesteund door zijn landsheer, groothertog Leopold van Toscane, zijn bisdom in dien geest. 1786 hield hij te ➝ Pistoja een diocesane synode, waarvan in 1794 door Rome 85 stellingen werden veroordeeld. In 1791 trad hij af als bisschop. Zijn strijd tegen de verouderde toestanden was te rechtvaardigen, doch hij richtte dien ook tegen essentieel Kath. leerstellingen (Constitutie der Kerk, pauselijke macht, genade, Sacramenten, enz.) en loffelijke instellingen (Orden, processies, broederschappen, feestdagen e.a.).
Gorris.