Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Loosjes

betekenis & definitie

1° Adriaan Pzn., Ned. boekhandelaar en romanschrijver. * 13 Mei 1761 te Den Hoorn (Texel), † 28 Febr. 1818 te Haarlem. Als romanschrijver een der eerste beoefenaars van den hist. roman en zeer productief; slechts enkele zijner werken zijn nog leesbaar en geven een goed beeld van den tijd van ontstaan. Als vurig patriot was L. lid van het gewestelijk bestuur van Holland, later voorzitter der Nationale Vergadering.

Ook was hij oprichter van het Haarlemsche dept. van het „Nut”, mededirecteur van Teyler’s Genootschap. In heel zijn optreden was L. anticlericaal. In 1789 richtte hij het weekblad Kunst- en Letterbode op en in 1815 stichtte hij met Dav. du Mortier en Joh. v. d.

Hey de Vereeniging tot bevordering van de belangen des boekhandels.Werken: van zijn werken, waarvan alle titels te vinden zijn in de Catal. v. d. Bibl. der Mij. der Ned. Lett., worden nog gelezen: Het leven van Maurits Lijnslager (1814); en het Leven van Hillegonda Buisman (1814). — Lit.: Vad. Letteroefeningen (1819); J. Koopmans, in De Beweging (1905, I); id., in Groot Nederland (I 1911); id., Van L. tot Bosboom Toussaint, in N. Taalgids (VI). Piet Visser.

2° Petrus, Ned. historicus. * 20 Nov. 1735 te West-Zaandam, † 12 Jan. 1813 te Haarlem. Hij werd in 1763 en bleef tot zijn dood Doopsgezind predikant te Haarlem. Hoewel hij geen wetensch. studies gedaan had, gaf hij vsch. hist. werken uit, nl. een vervolg van Wagenaar’s Vaderlandsche historie (48 dln. in 24 banden, 1786-1811). Hij schreef onpartijdig maar zonder oorspronkelijkheid, ofschoon hij meer aandacht wijdde aan econ. aangelegenheden dan destijds de gewoonte was. Hij leverde talrijke vert. van hist. werken en bestuurde van 1792 tot zijn dood de Vaderlandsche Letteroefeningen.

Lit.: Brugmans, in Nw. Ned. Biogr. Wbk. (VIII).

Willaert.