Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Lodewijk van Nassau

betekenis & definitie

Broeder van Willem van Oranje. * 10 Jan. 1538 te Dillenburg, ✝ 14 April 1574 op de Mookerheide. Hij nam deel aan de veldtochten tegen Frankrijk (1557-’69), zocht, Luthersch opgevoed, in 1563 door bemiddeling van Baudouin te geraken tot een moderatie om de eendracht in de Kerk te herstellen en ijverde in 1565 voor een vereeniging van alle Protestanten, Duitsche Lutheranen en Fransche Calvinisten. L. toekende in Dec. 1565 het Compromis, waarvan hij een der hoofden werd.

Het verzoekschrift, dat in April 1566 aan de landvoogdes werd aangeboden, was door hem opgesteld. Hij werd in begin Aug. 1566, toen de edelen door het contact met dc consistories over voldoende geld beschikten, belast met het werven van troepen in Duitschland. De indaging voor den Raad van Beroerten (Jan. 1568) werd door hem met een Apologie beantwoord.

Eind April 1568 leidde hij den inval in Groningen, behaalde bij Heiligerlee (23 Mei) de overwinning, doch werd door Alva bij Jemmingen (21 Juli) vernietigend verslagen. Hierna volgde een verblijf in Frankrijk, waar hij van den vrede van St. Germain-en-Laye (8 Aug. 1570) hoopte gebruik te kunnen maken voor de Nederlanden.

Aan een internationale coalitie tegen Spanje werd gewerkt, doch de inneming van Den Briel en de Bartholomaeusnacht hebben zijn plannen verstoord. Bij een inval in de Nederlanden met de bedoeling in Holland door te dringen, werden zijn troepen op de Mookerheide door Sancho d’Avila verslagen en sneuvelde hij zelf. J.

D. M. Cornelissen.Lit.: Brugmans, in gedenkboek : „Prins Willem van Oranje” (1933); Van Herwerden, Het verblijf van L. v. N. in Frankrijk. Hugenoten en Geuzen 1568-1572 (1932).