Saint-Amand, volgeling van Saint-Simon en medewerker aan het voornaamste werk der Saint-Simonisten: Doctrine de Saint-Simon; * 19 Sept. 1791 te Parijs, + 29 Juli 1832 te Courtry. B. had behoord tot de samenzwering der Fransche Carbonari en had in relatie gestaan met Lafayette; hij wilde echter medewerken aan een nieuwen positieven opbouw der maatschappij, leerde de denkbeelden kennen van den graaf Saint-Simon en nam weldra een eerste plaats in onder diens leerlingen.
Met Olinde Rodrigues en Enfentin nam hij de leiding der school van Saint-Simon en van het weekblad „Le Producteur” op zich. Dit weekblad stelde den productieven arbeid op den voorgrond; de arbeidsidee zou de heele samenleving vervormen; tot nu toe was de maatschappij een militaire geweest; in de nieuwe maatschappij moest ieder werken, maar met dit werken werd niet uitsluitend handenarbeid bedoeld; alle productieve klassen moesten vrijgemaakt worden en verheven door middel der industrieele associatie. B. werkte later mede aan de periodieken: L’organisateur, en: Le globe. In reeksen van voordrachten verkondigde B.. dat de maatschappij moest worden gereorganiseerd als een geheel, gehoorzamend aan een vaste leiding: ieder moest er een plaats hebben naar zijn geschiktheid en ieders inkomen moest beantwoorden aan zijn prestatie; in de bestaande maatschappij wordt opgoed geluk af geproduceerd; er is geen evenwicht tusschen voortbrenging en verbruik; er zijn in de maatschappij organische en critische perioden geweest; voorbeelden der organische perioden zijn o.a. de middeleeuwen; van critische perioden o.a. de hervorming der 16e eeuw; erfenissen moeten komen ten bate van den staat; een groote centrale bank moet belast worden met het verdeelingswerk en moet de productiemiddelen toevertrouwen aan de meest geschikte arbeidenden; de maatschappij zal ingedeeld worden in drie klassen: mannen der kunst, geleerden en industrieelen; naast een algemeene is voor elke klasse een speciale opvoeding vereischt. Aan mevrouw Bazard werd de leiding van de vrouwelijke adepten der Saint Simonisten toevertrouwd. Wegens oneenigheid met Enfentin omtrent de kwestie der vrouw in het Saint Simonisme trad Bazard uit de school. Men zou B. een voorlooper kunnen noemen van sommige fascistische en nationaal-socialistische denkbeelden. En van die eener plan-economie.
Lit.: Quack, Socialisten, Personen en stelsels (III); J. Ruppert, Das soziale System Bazards (1890).
M. Verhoeven.