Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 21-03-2019

Atargatis

betekenis & definitie

Atargatis - Misschien ’Atar van Ate (= Attis? Adonis?),Semietische godin van Bambyce (Hierapolis1) in Syrië (vgl. Lucianus, De Dea Syria) en vandaar verspreid (o.a. cultus in Gaza, vgl. 2 Mac. 12. 16). De Grieken vereerden haar als de ichtyo-morphische Derketo (vooral in Ascalon), de Romeinen als Dea Syria. Haar cultus was obsceen.

Zij komt overeen met de West-Semietische Astarte. Simons Atarot Bijbelsche stad in Transjordanië, na de overwinning der Israëlieten op Sehon door den stam Dan bezet en herbouwd (Num. 32. 34). Eenzelfden naam dragen 2 of 3 Bijbelsche steden in Cisjordanië (Jos. 16. 5: Atarot-Addar; 16. 2. 7).

Atavisme (zie Lat. atavus = voorouder), begrip uit de oudere biologie. Het terug te voorschijn treden van een of meer bij de voorouders aanwezige eigenschappen, die echter bij het onmiddellijk voorgaande geslacht ontbraken. De moderne erfelijkheidsleer verklaart dit weer optreden der verdwenen eigenschappen o.a. door cryptomerie, waarbij een bepaalde eigenschap niet meer tot uiting komt, doordat een harer erffactoren onwerkzaam wordt in afwezigheid van een ander bepaald gen.; de meeste gevallen van a. kunnen thans eenvoudig verklaard worden door het toevallig samentreffen van heterozygoten (bastaarden) voor dezelfde eigenschap: in de nakomelingschap treden dan een aantal individuen te voorschijn met de recessieve eigenschap van één der voorouders. Een eigenschap kan overigens gedurende een lange reeks van geslachten verdoken blijven alvorens weder op te treden.zieDumon Als slagwoord dateert het van ± 1880. Als wetenschappelijke (vooral botanische) term voor het eerst bij Murray (I, 531) in 1833. Nietzsche gebruikt het in 1881 /2 al van het gevoel, en ook van bijzondere menschen, als nakomelingen van oude culturen. Brouwer

< >