Hiëronymus (Girolamo); ook: A l e a n d r o, bestrijder der reformatie, ijveraar voor de bijeenroeping van een algemeen concilie, trad op in den Venetiaanschen humanistenkring, vooral als kenner van het Grieksch, waardoor hrj sedert 1508 als graecist in Frankrijk naam maakte. * 1480 te Motta bij Treviso, + 1542 te Rome. Hij doceerde 5 jaar lang de bonae literae, Grieksch en Hebreeuwsch, aan de universiteiten van Parijs en Orleans en werd na vele andere functies bibliothecaris van het Vaticaan (1519).
In 1519 werd hij als buitengewoon gezant afgevaardigd naar den eersten rijksdag van Karel V te Worms, waar Luthers zaak werd behandeld. Hij eischte daar volgens het kerkelijk recht de voltrekking van den kerkelijken ban zonder Luthers verhoor en toen dit werd geweigerd, was het A. die na Luthers vertrek het edict van Worms ontwierp, dat op 8 Mei 1521 werd uitgevaardigd. A.’s berichten van den rijksdag en zijn dagboek aldaar gehouden zijn gewichtige bronnen. In 1531 kwam hij weer als nuntius in Duitschland, tevergeefs ijverend tegen den godsdienstvrede van Neurenberg (1532). Oorspronkelijk van een aanstootgevend levensgedrag, werd A. eerst in 1524 priester gewijd en gedroeg zich sedert dien waardig; in 1524 aartsbisschop van Brindisi; in 1536 door paus Paulus III lid der hervormingscommissie, in 1538 kardinaal. Als jongeling deelde hij met Erasmus te Venetië de kamer, later ontmoetten zij elkaar weer te Keulen en te Leuven, maar Erasmus vertrouwde hem niet en vreesde zijn invloed. A. heeft ook humanistische geschriften nagelaten.L i t.: Kalkoff, Die Depeschen des Nuntius A. vom Wormser Reiehstage (in vertaling 21897); J. Paquier, Jeróme Aléandre (Parijs 1900); Aleander gegen Luther 1908); Zur Charakteristik A.’s (Zschr. für Kirchengesch. 43, 1924); Dict. d’Hist. Géogr. Eccl. (II, 74—76).
v. Gorkom.